آشنایی با مفهوم EPS در بورس

آشنایی با مفهوم EPS در بورس
آخرین مقالات
پیش بینی وضعیت بازار سهام
چشم انداز بازار سهام تا انتهای سال در همین رابطه، مهدی افضلیان مدیر آموزش و توسعه کارگزاری آگاه در خصوص چشمانداز بازار و چرایی ریزش بیش از 10 هزارو 800 واحدی شاخص بورس طی 7 روز معاملاتی اخیر در گفتوگو با «تعادل» عنوان کرد: در حال.
زمان فروش سهم : بهترین زمان فروش سهم
زمان فروش سهم و چگونگی تشخیص آن زمان فروش سهام یکی از مهمترین مشکلات سرمایه گذاران در هنگام ورود به بازار سرمایه می باشد و حتی بسیاری از سرمایه گذارانی که چندین سال در بازار نیز فعالند؛ چشم انداز درستی در خصوص زمان فروش سهم خود.
8 نظر در “ تعدیل سود سهام چیست؟ ”
محمد مهدي غياثي گفت:
داود گفت:
سلام استاد
سوالی از خدمتتون داشتم
چطور میتوان برای تعدیلات شرکت ها فیلتری نوشت
به صورت واضح تر یعنی آیا فیلتری وجود داره که تعدیلات یک شرکت را به طور مثال در یک دوره سه ماهه به ما نشان دهد با میزان تعدیل
mehdi afzalian گفت:
فیلترها معمولا از سایت tse محتوا رو میخونن. برای بررسی تعدیلات از سایت کدال باید استفاده کنید . به همین دلیل فیلتری نمی توان نوشت
داود گفت:
ممنون از حسن توجه شما
کاوه گفت:
سلام , ایا تعدیل سود هر سهم در گزارشات شرکت ها که در کدال هست مشخص میشه و ایا با توجه به همین گزارشات هستش که اگر تعدیل سود سهم بالاتر از پنجاه درصد شود نماد متوقف می گردد ?
mehdi afzalian گفت:
بله در گزارش سهای میان دوره ای منتشر میشود
اون 50 درصد به دلیل بالا رفتن قیمت سهم هست
رضا گفت:
سلام ممنون از توجه شما
آیا شرکت ها تاریخ دقیقی برای انتشار گزارشی دارند که در آن تعدیل سود بیان شده؟
یعنی میشه قبل از انتشار گزارش تاریخ اون رو دانست؟
mehdi afzalian گفت:
مفهوم EPS چیست ؟
EPS مخفف عبارت Earning Per Share و به معنای سود هر سهم است . هر شرکت ملزم به تهیه لیستی از درآمد ها و هزینه های خود می باشد که به این لیست صورت سود و زیان گفته می شود و باید به صورت فصلی ارائه شود. فرمول EPS به این شکل است که اگر در این لیست، هزینه ها و مالیات را از درآمد شرکت کسر کنیم، سود خالص بدست می آید. حال اگر این سود را بر تعداد کل سهام شرکت تقسیم کنیم، مقدار سود به ازای هر سهم یا همان EPS را خواهیم داشت
هرجا که وضعیت سهام یک شرکت از طرف سرمایه گذاران و تحلیلگران بازار مورد تحلیل و بررسی قرار می گیرد به شکل مستقیم یا غیر مستقیم پای EPS نیز در میان است. در واقع EPS یکی از مهم ترین مفاهیمی است که به صورت مستقیم و غیرمستقیم بر قیمت سهام شرکتها در بورس تاثیر می گذارد. زمانی که شما سرمایه گذاری در بورس را شروع می کنید همیشه به اشکال مختلف با این کلمه درگیر هستید. اگر بخواهیم خیلی ساده تعریف کنیم که EPS چیست می توانیم بگوییم که EPS یک شرکت برابر است با میزان سودی که در آن شرکت به ازای هر یک عدد سهم شرکت بدست می آید . وقتی که شما کل درآمد (سود پس از کسر مالیات) یک شرکت در پایان سال (سال مالی) را بر تعداد سهام آن شرکت تقسیم بکنید در واقع EPS آن شرکت را محاسبه کرده اید .
سود یا EPS پیش بینی شده چیست؟
EPS پیش بینی شده (درآمد پیش بینی شده هر سهم) مقدار سودی است که یک شرکت در ابتدای سال مالی خود پیش بینی می کند که در انتهای همان سال مالی به آن برسد. شرکتهای بورسی هر ساله موظف هستند که قبل از شروع سال مالی جدید یک پیش بینی از عملکرد مالی خود به بورس ارائه کنند که در آن پیش بینی براساس عملکرد گذشته شرکت و همچنین نظر مدیران و کارشناسان شرکت یک EPS برای سال مالی پیش روی شرکت پیش بینی می شود. به این EPS به اصطلاح EPS پیش بینی شده گفته می شود. این EPS همانطور که از نامش پیداست یک پیش بینی است که هنوز محقق نشده است. این EPS همان سودی است که شما در سایت tsetmc.com به عنوان عدد روبروی EPS شرکتها مشاهده می کنید. پس باید توجه داشته باشید که عددی که شما در سایت tsetmc به عنوان EPS یک شرکت مشاهده می کنید، فقط پیش بینی آن شرکت از میزان سودی است که در انتهای آن سال بدست خواهد آمد و هیچ قطعیت و تضمینی وجود ندارد که حتما در انتهای سال این مقدار از EPS برای شرکت بدست بیاید.
سود یا EPS تحقق یافته چیست؟
اکنون فرض کنید سال مالی شرکت به پایان رسیده است. در این زمان مدیران و حسابداران شرکت به بررسی آنچه در این سال رخ داده، می پردازند و پس از محاسبه درآمد و هزینه های شرکت، مقدار واقعی سود هر سهم را بدست می آورند. این سود همان EPS تحقق یافته است. در نسبت P/E معمولا از EPS تحقق یافته استفاده می شود .
EPS می تواند بر قیمت سهام شرکت تاثیر بگذارد به همین دلیل همیشه مورد توجه سرمایه گذاران بوده است و با بررسی آن می توانند مبنای درستی برای قیمت سهام شرکت بدست آورند. لازم به ذکر است که چون EPS تحقق یافته در پایان سال مالی شرکت بدست می آید، اثر آن قبلا در قیمت سهام لحاظ شده است .
DPS یا سود نقدی چیست؟
DPS مخفف عبارت Dividend Per Share است و به آن بخشی از EPS گفته می شود که بین سهام داران توزیع می شود . DPS در واقع زیر مجموعه ای از EPS است و معمولا مقدار آن از EPS کمتر است. مقدار دقیق DPS در مجمع عادی سالیانه شرکت مشخص می شود .
با توجه به سیاست های شرکت، مقدار DPS در شرکت های مختلف متفاوت است. ممکن است شرکتی بخش عمده ای از EPS خود را بین سهام داران توزیع کند اما شرکت دیگری DPS کمی به سهامداران تخصیص دهد و عمده EPS خود را در قالب سود انباشته برای پروژه های پیش رو مانند طرح های توسعه یا سرمایه گذاری و غیره صرف کند.
مفهوم EPS در بورس چیست؟
گروه اقتصادی: با توجه به استقبال مردم از بازار سرمایه ما سعی داریم، روزانه یکی از مفاهیم بورس را در اختیار شما بگذاریم؛ EPS «سود هر سهم» (Earnings Per Share)، برابر با نسبت سود یک شرکت به تعداد سهام عادی در دست سهامداران آن است. عدد حاصل از این تقسیم، به عنوان شاخص سودآوری یک شرکت مورد استفاده قرار میگیرد. برای یک شرکت معمول است EPS را که برای اقلام غیرمترقبه و رقیقشوندگی احتمالی نیز تنظیم شده است، گزارش کند. هرچه EPS یک شرکت بالاتر باشد، سودآوری بیشتری خواهد داشت.رقیق شدن سهام (Stock Eilution) کاهش درصد سهام مالکان در اثر ارزشگذاری جدید یک شرکت است. افزایش تعداد سهم میتواند به دلیل مواردی مانند افزایش سرمایه، عرضه عمومی سهام و… باشد. اقلام غیرمترقبه (Extraordinary Items) نیز اقلامی بااهمیت و بسیار غیرمعمول است که منشأ آن رویدادهایی خارج از فعالیتهای عادی شرکت است.
فرمول محاسبه EPS چیست ؟
اما فرمول محاسبه EPS چیست ؟ مقدار سود هر سهم با تقسیم درآمد خالص بر تعداد سهام موجود محاسبه میشود. در مواردی میتوان در صورت و مخرج کسر تغییراتی ایجاد کرد که میتواند به دلیل اختیار معامله، اوراق قرضه قابل تبدیل به سهم و یا ضمانت باشد. در صورت محاسبه EPS برای عملیات مستمر، صورت کسر از اهمیت بیشتری برخوردار است.
فرمول محاسبه EPS به شکل زیر است:
برای محاسبه EPS یک شرکت، از ترازنامه و صورت سود و زیان برای یافتن تعداد سهام عادی پایان دوره، سود پرداخت شده سهام ممتاز (در صورت وجود) و درآمد خالص یا سود استفاده میشود. استفاده از میانگین وزنی سهام عادی در دوره گزارش دقیقتر است، زیرا تعداد سهام ممکن است با گذشت زمان تغییر کند.اما مفهوم EPS چیست و چه کاربردی دارد؟ سود هر واحد سهم یکی از مهمترین متغیرها در تعیین قیمت سهم است. همچنین یکی از مؤلفههای اصلی است که برای محاسبه قیمت به درآمد (P/E) استفاده میشود (E در P/E به EPS اشاره دارد). با تقسیم قیمت سهم یک شرکت بر سود هر سهم، سرمایهگذار میتواند ارزش سهام را با توجه به ارزش بازار بررسی کند. EPS یکی از شاخصهایی است که میتوان از آن برای انتخاب سهام استفاده کرد.
مقایسه EPS در شرایط مطلق ممکن است معنای چندانی برای سرمایهگذاران نداشته باشد، زیرا سهامداران عادی دسترسی مستقیم به درآمد ندارند. در عوض، سرمایهگذاران EPS را با قیمت سهام مقایسه میکنند تا ارزش درآمد و دیدگاه معاملهگران در مورد رشد آینده آن را مشخص کنند.
عوامل موثر در بدست آمدن EPS
یکی از فاکتورهای اساسی EPS که غالبا در محاسبات از آن چشم پوشی می شود، میزان سرمایه لازم برای رسیدن به درآمد خالص است.دو موسسه می توانند از سود پیش بینی شده یکسانی برخوردار باشند اما یکی از آن ها این میزان سود را به ازای هر سهم (EPS) را با سرمایه گذاری کمتری کسب کرده است. واضح است شرکتی که با سرمایه کمتری بتواند بازدهی بیشتری داشته باشند، کارایی بیشتری دارد و در صورتی که تمامی جوانب یکسان باشد، معمولا گزینه بهتری برای سرمایه گذاری محسوب می شود.سهامداران همچنین باید از تغییرات سود پیش بینی شده مطلع باشند. دقت داشته باشید که روی یک آشنایی با مفهوم EPS در بورس فاکتور به نمادی مثل EPS یا P/E به تنهایی اکتفا نکنیم و آن ها را با دیگر ملاک و شاخص ها مورد ارزیابی قرار دهیم.
مهمترین مزیت های تغییرات
همه فعالان بازار، سال ها از توقف طولانی نمادها و نبود ضوابطی مشخص در این مورد گلایه به حقی داشتند. بر این اساس مهمترین مزیت تغییرات اعمالی، کاهش زمان توقف نمادها به شکل اساسی و ساختارمند است و بعد از این دیگر نماد شرکتی برای طولانی مدت بسته نخواهد ماند و در این صورت می توان از سازمان بورس مطالبه کرد.
۱۴ اصطلاحات بورسی مهم و کاربردی که باید بدانید!
بورس تنها یک بازار نیست، بلکه نمادی از یک علم بزرگ به نام اقتصاد است. شما هرچقدر هم که ازنظر آکادمیک در اقتصاد قوی باشید و بدانید که مفاهیم اصلی آنچه معنایی دارند درنهایت عیار اصلی سنجش دانش شما بورس خواهد بود. بورس جایی است که بهصورت عملی میتوانید علم خودتان از اقتصاد و بازارهای سرمایهای را آزمایش کنید. پس نمیشود انتظار داشت که در این آزمایشگاه بزرگ و خطرناک اقتصاد بدون دانستن اصطلاحات بورس موفق شد.
بهطورکلی هر علم و هر فنی برای خود اصطلاحاتی دارد. این اصطلاحات بیشتر برای سادهتر کردن مکالمه و راحتتر کردن انتقال پیام استفاده میشود. بورس بهعنوان یک زمینه تخصصی نیز آشنایی با مفهوم EPS در بورس از این داستان مستثنا نیست. اتفاقاً بورس محلی است که اصطلاحات فنی و تخصصی در آن میتوانند تأثیرگذار باشند. ازاینرو لازم است که اصطلاحات بورس را یاد بگیریم و کمکم از آنها استفاده کنیم.
بسیاری از مفاهیم در آموزشها، معامله گری ها، سرمایهگذاری و از همه مهمتر در اخبار مربوط به بازار سرمایهبر اساس همین اصطلاحات بورس بیان میشود. پس شما باید این اصطلاحات را بهخوبی بدانید و از آنها در این زمینه تخصصی استفاده کنید. ما در ادامه سعی میکنیم مهمترین اصطلاحات بورس را کاربری زیادی هم دارند معرفی کنیم و توضیحی هم برای آن داشته باشیم.
شاخص کل از مهمترین اصطلاحات بورس
شاخص کل یک تبسنج برای بازار محسوب میشود. شما زمانی میتوانید در بازار سرمایهای مانند بورس موفق باشید که بتوانید روند کلی آن را درک کنید. شاخص بورس به شما نشان میدهد که این روند در چه سمتی قرار دارد.
توجه داشته باشید که صعودی یا نزولی بودن شاخص کل نشاندهنده این نیست که تمامی سهمها صعودی یا نزولی هستند، بلکه بیشتر این موضوع را نشان میدهد که رفتار سهامداران عمده و بزرگ در بازار به چه صورت است. بزرگان دنیای بورس بر اساس همین شاخص میتوانند میزان ورود و خروج پول به بازار را تخمین بزنند و بر اساس پیگیری رد پای این پولها تصمیم بگیرند که حرکت بعدی آنها در بورس چه باشد.
تحلیل تکنیکال و بنیادی
از مهمترین اصطلاحات بورس را میتوان مربوط به تحلیل تکنیکال و بنیادی دانست. بسیاری از شما با این مفاهیم سروکار دارید و بهنوعی غیرحرفهایترین فرد در بازار سرمایه نیز میداند تحلیل تکنیکال و بنیادی چیست؛ اما مسئله این است که این دانش برای بسیاری از کاربران و معامله گران سطحی است. آنها تصور میکنند که تحلیل تکنیکال یعنی استفاده از اندیکاتورها و شاخصهای مختلف بورسی و بهنوعی معتقدند تنها باید نمودار و چارت را جراحی کرد. این افراد همچنین معتقد هستند که تحلیل تکنیکال میتواند بهترین نقاط ورود و خروج را به ما نشان بدهد؛ اما یک سؤال میتواند تمامی این تصورات را به هم بزند.
اگر تحلیل تکنیکال و دانش استفاده از آن بر اساس این تعریف میتوانست تا این اندازه مفید و کارآمد باشد، پس چرا همه در این بازار موفق نیستند؟ تمام آموزشها از صفرتا صد این نوع تحلیل بهصورت رایگان در سطح اینترنت وجود دارد، اگر قرار بود استفاده از چند اندیکاتور و شاخص و … شمارا موفق میکرد امروز بازنده کمتری در بازار سرمایهای داشتیم. آیا این ناشی از عدم توانایی تحلیل تکنیکال است؟ خیر. این موضوع ناشی از عدم فهم درست از مفهوم تکنیکال است.
تکنیکال به معنی پیش بینی آینده نیست. تکنیکال یعنی شما روند سهم از گذشته تا امروز را موردبررسی قرار دهید و بر اساس اتفاقات مختلف سعی کنید شخصیت این سهم را بشناسید. تحلیل تکنیکال یعنی یک نوع روانشناسی سهم.
اما تحلیل بنیادی که کمتر کسی سراغ آن میرود نیز معنای دیگری برای خود دارد. بر اساس تعریف اقتصادی، تحلیل بنیادی تحلیلی است که سعی میکند چشمانداز بلندتری به بازار سرمایه داشته باشد و روند بازار را بهصورت کلیتر و اساسیتر نگاه کند. مسلماً برای این کار نیاز به تجربه و دانش بالا مانند دانش حسابداری و اقتصاد است.
پرتفوی یکی دیگر از اصطلاحات آشنایی با مفهوم EPS در بورس بورس
از اصطلاحات بورس که بسیار هم پرکاربرد است میتوانیم به پرتفوی اشارهکنیم. این اصطلاح به معنی سبد سهام است. درواقع این اصطلاح بر این اساس پایهگذاری شده است که شما بتوانید سبد سهام متنوعی تشکیل بدهید. پرتفوی یک کلمه فرانسوی به معنی کیف پول چرم است. آیا شما در کیف پول خودتان از یک نوع اسکناس استفاده میکنید؟ سبد سهام نیز درست چیزی شبیه به این معنی و مفهوم را دارد. شما باید بتوانید بر اساس استراتژی خودتان سبدی متنوع را تشکیل دهید. البته در این مسیر نیاز به دانش و تجربه و البته شناخت بالا از بازار دارید.
یکی از جالبترین اصطلاحات بورس را میتوان معنی همت در بورس بدانیم. همت در بورس یعنی چه؟ اصطلاح همت در بورس درواقع نه علمی و نه عملی است. این اصطلاح یک نوع مخفف است. همت مخفف هزار میلیارد تومان است. ازآنجاییکه بازار بورس معاملات گسترده انجام میگیرد و معمولاً ارزش معاملات هزار میلیارد تومان را هم رد میکند عملاً از همت استفاده میکنیم. مثلاً بهجای اینکه بگوییم ارزش بازار فلان سهم ۲۰ هزار میلیارد تومان است میگوییم ارزش بازار فلان سهم ۲۰ همت است! راحتتر بیان نمیشود؟ همت را به خاطر داشته باشید.
اگر میخواهید بدانید اصطلاح گین در بورس چیست این مقاله به شما کمک خواهد کرد.
اصطلاحات تابلو بورس
اصطلاحات تابلو بورس را شاید بتوانیم مهمترین و پر چالش ترین اصطلاحات بورس بدانیم. برخی از این اصطلاحات عبارتاند از:
دامنه نوسان: بر اساس قانون بورس ایران نمادهای سهم روزانه نمیتوانند بیش از درصد مشخصی تغییر قیمت داشته باشند. این کار برای حفظ امنیت سرمایه سهامداران خرد است. بر اساس آخرین قانون دامنه نوسان غالب سهمها +۵ تا -۵ است. این دامنه برای صندوقهای سرمایهگذاری + ۱۰ تا منفی ده در نظر گرفتهشده است.
صف خرید – صف فروش: زمانی که در بازار تقاضا بسیار زیاد باشد و عملاً فروشندهای حاضر نباشد در آن دامنه نوسان برگه سهم خود را برای فروش عرضه کند، صف خرید تشکیل میشود. زمانی هم که عرضه در بازار زیاد باشد و خریداری دراینبین وجود نداشته باشد عملاً صف فروش تشکیل میشود.
آخرین قیمت: بازار بورس ایران تا ساعت ۱۲ و نیم در روزهای کاری فعالیت خود را انجام میدهد. قیمت آخرین معاملهای که ثبت میشود را آخرین قیمت میگویند.
حجممبنا: برای اینکه قیمت سهم راحت جابهجا نشود و چند فروشنده یا خریدار بزرگ نتوانند بهسادگی قیمت سهم را دستکاری کنند، حجممبنا تعریف میشود. حجممبنا در هر قیمتی که پر شود نشان میدهد که این قیمت مورد تائید بسیاری از سهامداران است و این قیمت را بهعنوان قیمت پایانی (صفرتابلوی فردا) معرفی میکند.
قیمت صفر تابلو فردا: آخرین قیمت هیچگاه بهعنوان مبنای تابلو فردا استفاده نمیشود. زمانی که حجممبنا بر روی قیمتی سرریز شود عملاً آن قیمت را قیمت پایانی و قیمت صفر تابلو فردا مینامند.
EPS: ای پی اس مقدار سود پیشبینیشده برای دوره مالی است. این مقدار ممکن است تغییر کند. اگر تغییر ای پی اس بیش از ده درصد باشد نماد بسته میشود تا سهامداران از این تغییر مطلع شوند. توجه کنید ای پی اس میتواند نشان دهد یک نماد یا شرکت تا چه اندازه میتواند سود ساز باشد.
NAV، یکی دیگر از اصطلاحات بورس
از اصطلاحات بورس که بسیار هم اهمیت دارد NAV یا ارزش خالص دارایی است. نام دیگر این مفهوم را ارزش ذاتی گذاشتهاند. وارن بافت معتقد است که ارزش ذاتی مانند راهبر یک سهم است درنهایت قیمت سهم را به سمت خود میکشد. توجه داشته باشید که ارزش ذاتی با مفهوم قیمت متفاوت است.
قیمت بر اساس عرضه و تقاضا در بازار تعیین میشود حال اینکه ارزش ذاتی به فاکتورهای بسیاری ازجمله صورتهای مالی، داراییها و هزاران چیز دیگر وابسته است.
میتوانیم از پرکاربردترین اصطلاحات بورس را عرضه اولیه بدانیم که حتی کسانی هم که در بورس حضور ندارند درگیر کرده است. عرضه اولیه درواقع اولین حضور یک نماد یا شرکت در بازار بورس یا فرابورس است. در این عرضه درصد مشخصی از این شرکت به فروش گذاشته میشود و خریداران با ثبت درخواست خرید و سفارش گذاری تعدادی از این برگه سهام را خریداری میکنند. توجه داشته باشید که سرمایه جذبشده در عرضه اولیه متعلق به شرکت مذکور است اما در بازار ثانویه و خریدوفروش برگه سهام دیگر سرمایهای سمت شرکت مذکور نمیرود.
سؤالات متداول
۱- چند مورد از اصطلاحات بورس وجود دارد؟
شاید هزاران اصطلاحات بورس را بتوان پیدا کرد. کتابهای مختلفی در این زمینه وجود دارد.
۲- کاربرد اصطلاحات بورس چیست؟
این اصطلاحات به شما اجازه میدهد که مفاهیم را سریع درک کنید و منظور خودتان را نیز سریع به دیگران منتقل کنید.
۳- آیا لازم است اصطلاحات بورس را یاد بگیریم؟
سعی کنید از این اصطلاحات استفاده کنید. بههرحال در بازار برای هر کلمه یا اصطلاح زیرنویس قرار ندادهاند و اگر شما این کلمات را نتوانید بهدرستی بفهمید شاید درجایی متضرر شوید.
توصیه میکنم در ادامه مقاله لیست شرکت های فرابورس ، فیبوناچی در بورس و انتقال دیتای بورس ایران به متاتریدر را مطالعه نمایید تا اطلاعات بیشتری کسب کنید.
33 اصطلاح پرکاربرد در بازار بورس
به روش انتخاب سهام جهت سرمایه گذاری تحلیل بنیادی گفته میشود. در این رویکرد اساس تحلیل اطلاعات و دادههای اقتصادی در سطح جهانی، ملی و در نهایت در سطح صنایع و شرکتها و با استفاده از مدلهای عملی و حرفهای مانند مدلهای مبتنی بر تنزیل جریانات نقدی (DDM)، مدلهای مبتنی بر جریان نقدی آزاد (FCF)، توجه به ارزش جایگزینی و .. نسبت به ارزشگذاری سهام و اوراق بهادار اقدام میشود.
تحلیل تکنیکال ( Technical Analysis ):
در این رویکرد با استفاده از دادهها و سوابق تاریخی قیمت اوراق بهادار و حجم معاملات و با استقاده از اندیکاتورها و اسیلاتورها سعی میشود رفتار قیمتی اوراق بهادار در آینده پیش بینی گردد.
بازار گاوی (bull Market):آشنایی با مفهوم EPS در بورس
زمانی که در بازار قیمت اکثر سهام، روند شدید صعودی دارد، اصطلاحا بازار گاوی گفته میشود. ریشه این اصطلاح به این موضوع بر میگردد، که گاو در زمان دفاع از خود، با استفاده از شاخهایش حریف را به سمت بالا (صعود) پرتاب میکند.
بازار خرسی(Bear Market):
بازار خرسی، در زمانی که قیمت اکثر سهام در بازار روند نزولی شدید دارد، استفاده میشود. ریشه این اصطلاح برگرفته از این موضوع است، که خرس در زمان دفاع از خود با استفاده از پنجههایش حریف را به سمت پایین (نزول) فشار میدهد.
سود هر سهم (EPS):
ای پی اس (EPS) یا سود هر سهم، حاصل تقسیم کل سود شرکت، بر تعداد سهام شرکت است؛ و سهم سود هر سهم شرکت را تعیین میکند. در زمانی که شرکتی زیان ده باشد، ای پی اس در واقع زیان هر سهم را نشان میدهد و با علامت منفی نمایش داده میشود.
سود نقدی (Dividend):
مبلغی از سود هر سهم که در مجمع عمومی سالیانه شرکت بین سهامداران تقسیم میشود، را سود نقدی هر سهم میگویند. حاصل تقسیم سود نقدی هر سهم به سود هر سهم بعنوان درصد تقسیم سود شرکت بیان میشود.
صورتهای مالی (Financial Statements):
گزارش های مالی شرکته که بصورت فصلی منتشر می گردد و شامل ترازنامه، صورت سود (زیان) و صورت جریان وجوه نقد به همراه یادداشتهای توضیحی می باشد را صورتهای مالی می گویند. صورتهای مالی 6 ماهه و سالانه شرکتها دارای اهمیت بیشتری می باشند.
سال مالی (Fiscal year):
شرکتها با هدف تهیه صورتهای مالی، تشکیل مجامع عمومی و ارائه گزارشهای مختلف به مراجع قانونی مانند اداره امور مالیاتی، یک سال شمسی را با تاریخ شروع و پایان مشخص تعیین میکنند که به آن سال مالی شرکت گفته میشود. سال مالی شرکتها لزوما با سال شمسی تقویمی که شروع آن فروردین و خاتمه آن پایان اسفند است، منطبق نیست. بعنوان مثال شروع سال مالی بسیاری از شرکتها، ابتدای مهر و خاتمه آن پایان شهریور ماه است. به لحاظ قانونی محدودیتی در تعیین سال مالی وجود ندارد.
مجمع عمومی سالیانه(Annual Meeting):
شرکتها بعد از پایان سال مالی، طبق قانون تجارت مکلف هستند، در یک جلسه عمومی که با حضور سهامداران تشکیل میگردد، گزارشهای مالی را ارائه دهند و در رابطه با تقسیم سود، انتخاب مدیران و .. تصمیماتی اتخاذ کنند. این جلسه مجمع عمومی عادی سالیانه شرکت نامیده میشود. مجامع شرکتها محدود به این مجمع نیست و مانند مجمع عمومی فوقالعاده یا مجمع عمومی عادی بطور فوقالعاده انواع مختلفی دارد. اختیارات هر کدام از این مجامع بر اساس قانون تجارت متفاوت است. مثلا تغییر آشنایی با مفهوم EPS در بورس در مفاد اساسنامه شرکت، یا تصمیم گیری در خصوص افزایش سرمایه، در حیطه اختیارات مجمع عمومی فوق العاده است. تفاوت اصلی این مجامع در میزان حد نصاب لازم جهت تشکیل و رای گیری میباشد.
میانگین متحرک (Moving Average):
به میانگین قیمت سهام در یک دوره مشخص میانگین متحرک قیمت آن دوره گفته میشود. متداولترین دورهها جهت بررسی میانگین قیمت سهام، 20 ،50 ،100 و 200 روزه است. مثلا میانگین متحرک 50 روزه، بیانگر میانگین قیمت سهام در 50 روز کاری اخیر میباشد.
جهش گربه مرده (Dead cat Bounce):
به تغییرات صعودی قیمتها در زمانی که روند کلی نزولی است، اصطلاحا جهش گربه مرده گفته میشود. زمانیکه روند نزولی در قیمت سهام یک شرکت وجود دارد و این روند بصورت پیوسته نبوده و همراه با نوسانات مثبت نیز میباشد از این اصطلاح استفاده میشود. به نوسانات مثبت موقت، جهش گربه مرده میگویند. انتظار بر این است، که بعد از این نوسانات موقت، دوباره روند منفی و نزولی ادامه پیدا کند.
میانگین کم کردن (Averaging Down):
یکی از روشهایی که برخی معامله گران برای خرید استفاده میکنند، این است که یک قیمت را برای شروع خرید، در نظر میگیرند و پول خود را به چند بخش تقسیم میکنند. بعد از هر میزان افت قیمت، مجددا تعدادی سهم خریداری میکنند. با این روش میانگین قیمت خرید آنها کاهش پیدا کرده و در عین حال تمرکز کمتری بر تعیین کف قیمت خواهند داشت.
مثلا یک معاملهگر ممکن است، سه مرحله را برای خرید سهام شرکت آلفا تعیین کند، همچنین شروع خرید را قیمت 900 تومان و فاصله هر خرید را 5 درصد افت مشخص کند. این معاملهگر یک سوم پول خود را در قیمت 900 تومان خرید میکند. چنانچه قیمت سهام آلفا 855 تومان برسد، یک سوم دیگر از پولی را که به این شرکت اختصاص داده خریداری میکند؛ در نهایت در محدوده قیمت 810 تومان نیز بخش سوم پول خود را خریداری میکند. البته ممکن است از زمان شروع خرید، قیمت به سطوح پایین تر نرسد. این استراتژی به خرید پلهای نیز معروف است. برای فروش سهام نیز این روش ( فروش پله ای) کاربرد دارد.
سهام بنیادی ( Blue Chip Stocks):
به سهام شرکتهای معروف و شناخته شده، که از ثبات نسبی در عملیات و سودآوری برخوردار هستند، اصطلاحا سهام بنیادی گفته میشود.
قیمت پایانی ( Close Price):
در یک جلسه معاملاتی، به قیمتی که با آن اولین معامله شروع میشود، قیمت آغاز و به قیمت آخرین معامله، قیمت پایانی گفته میشود. در بورس تهران، قیمت پایانی برابر با میانگین وزنی قیمت معاملات طی یک روز است.
حجم مبنا:
حجم مبنا اصطلاحی مختص بازار بورس ایران است. حجم مبنا، بیانگر حداقل تعداد سهام یک شرکت است که باید معامله شود تا تغییرات قیمت پایانی، بصورت کامل اعمال شود. همانطور که ذکر شد قیمت پایانی در بورس تهران برابر است با میانگین وزنی قیمت معاملات طی یک روز.
فرض کنید قیمت پایانی روز قبل سهام یک شرکت، 1500 ریال باشد، و میانگین موزون قیمت معاملات امروز سهام شرکت برابر با 1550 ریال باشد؛ برای اینکه قیمت 1550 ریال، بهعنوان قیمت پایانی امروز توسط ناظر بازار پذیرفته و اعلام شود باید حجم معاملات به اندازه حجم مبنا یا بیشتر از آن باشد؛ در آشنایی با مفهوم EPS در بورس غیر این صورت تغییر قیمت، متناسب با حجم معاملات اعمال میگردد. فرمول حجم مبنا در زمانهای مختلف تغییرات دارد و فرمول ثابتی ندارد. حجم مبنای هر شرکت در صفحه معاملات مربوط به آن قابل مشاهده است.
دامنه نوسان:
در هر روز معاملاتی، حداقل و حداکثر درصد تغییری که برای معاملات سهام قابل قبول است به عنوان دامنه نوسان شناخته میشود. این محدودیت نیز بیشتر مختص بورس تهران است و مانند حجم مبنا تغییرات زیادی دارد.
در حال حاضر دامنه نوسان در بازار بورس و فرابورس ایران منفی 2 و مثبت 6 میباشد که به آن دامنه نوسان نامتقارن نیز میگویند. این بدین معناست، که سهام یک شرکت نسبت به قیمت پایانی روز قبل، می تواند 2 درصد افت، یا 6 درصد رشد داشته باشد؛ و بیشتر از حدهای اعلام شده سیستم معاملات اجازه ورود سفارش خرید و فروش را نمی دهد. بیشتر اوقات دامنه نوسان در جهت مثبت و منفی برابر است که به آن دامنه نوسان متقارن میگویند. بهعنوان مثال در بیشتر اوقات، در بورس تهران دامنه نوسان مثبت و منفی 5 درصد بوده است.
صف خرید و صف فروش:
وجود دامنه نوسان باعث ایجاد صف خرید یا صف فروش می شود. زمانیکه تعداد زیادی سفارش خرید در بالاترین قیمت ممکن برای خرید وجود داشته باشد، اصلاحا گفته میشود، صف خرید ایجاد شده است؛ و زمانیکه تعداد زیادی سفارش فروش در پایین ترین قیمت ممکن برای فروش وجود داشته باشد، اصطلاحا گفته میشود صف فروش تشکیل شده است.
تی اس ای تی ام اس ( TSETMC):
این عبارت نام سایتی است، که معاملات سهام و اوراق بهادار بازارهای آشنایی با مفهوم EPS در بورس بورس کشور ( شامل بورس تهران، فرابورس و برخی معاملات بورس انرژی ) همچنین برخی اطلاعات دیگر مرتبط با شرکتها و معاملات در آن نمایش داده میشود.
کدال ( Codal):
کدال یا سامانه جامع اطلاع رسانی ناشران، نام سایتی است، که کلیه اطلاعات مالی و غیر مالی شرکتها از طریق آن منتشر میگردد. شرکتها طبق آشنایی با مفهوم EPS در بورس قانون موظف هستند، اطلاعات مالی و غیر مالی خود را صرفا از این طریق منتشر نمایند.
عرضه اولیه (IPO):
عرضه اولیه اصطلاحی است برای اولین روز معاملات یک شرکت، که به تازگی در بورس یا فرابورس پذیرفته شده است. در عرضه اولیه برای اولین بار، سهامداران یک شرکت، تعدادی از سهام شرکت را برای فروش به عموم مردم عرضه میکنند.
نوسان گیری (Day Trading):
برخی از معامله گران در بورس تلاش میکنند، تا از نوسانات جزئی قیمت سهام استفاده کرده و کسب سود کنند. به این معامله گران نوسانگیر، و به این عملیات نوسانگیری گفته میشود. تمرکز این اصطلاح بیشتر بر دورهها یک یا چند روزه است. همه معاملهگران و سرمایه گذاران بدنبال استفاده از نوسان قیمتها میباشند؛ لکن برخی از آنها دورههای طولانی را برای سهامداری انتخاب میکنند و بدنبال سودهای بیشتر میباشند؛ ولی برخی بدنبال سودهای کمتر در دوره های زمانی یک یا چند روزه میباشند. این نوع معامله معمولا با ریسک زیاد همراه است.
پرتفوی ( Portfolio):
به مجموعهای از سهام و سایر اوراق بهادار که در تملک یک شخص است اصطلاحا پرتفوی یا سبد سهام گفته میشود.
نماد معاملاتی (Symbol):
برای سهام همه شرکتها یا سایر اوراق بهادار، یک نام مخفف برای ثبت در سستم معاملات تعیین میگردد، که به آن نماد معاملاتی گفته میشود. معمولا سهام و اوراق بهادار با نماد معاملاتی خود در بین معامله گران و سرمایه گذاران شناخته میشوند. مثلا شرکت مخابرات ایران با نماد معاملاتی اخابر شناخته میشود.
سهام کامودیتی محور (Commodity Base):
بسیاری از شرکتهای حاضر در بورس تهران، تولید کننده و فروشنده مواد خام یا محصولات پایه میباشند آشنایی با مفهوم EPS در بورس که به کامودیتی معروف هستند. به این شرکتها کامودیتی محور گفته میشود. شرکتهای پتروشیمی، فولادی، سنگ آهنی و شرکت ملی ملس ایران از جمله این شرکتها میباشند.
صندوق سرمایه گذاری ( Fund):
صندوق سرمایه گذاری، یک نهاد مالی است که فعالیت اصلی آن سـرمایه گذاری در اوراق بهادار است و مالکان آن به نسبت سرمایه گذاري خود، در سود و زیان صندوق شریک اند. این نوع صندوقها هرکدام دارای شخصیت حقوقی مستقل هستند، که توسط شرکتهای دارای صلاحیت مدیریت میشوند. شرکتهای سبدگردان بورس و تامین سرمایه از جمله نهادهای مالی دارای صلاحیت جهت مدیریت صندوق های سرمایه گذاری میباشند.
ای تی اف ( ETF):
دو نوع صندوق سرمایه گذاری وجود دارد. در یک نوع از این صندوقها افراد برای سرمایه گذاری یا خروج از صندوق باید به مدیر صندوق مراجعه کنند، و فرایند مربوطه را انجام دهند. در نوعی دیگر از این صندوقها که به ای تی اف (ETF یا صندوقهای قابل معامله) معروف هستند، واحدهای این صندوق ها در بازار بورس معامله میشوند و مانند سهام و سایر اوراق بهادار افراد میتوانند واحدهای این صندوق ها را خرید و فروش کنند.
دستکاری قیمت ( Manipulation):
به عملیات مجرمانه گفته میشود که افرادی سعی میکنند با استفاده از روشها و ترفندهای مختلف، بر عرضه و تقاضای سهام یک شرکت تاثیر گذاشته و قیمت آن را بصورت کاذب کاهش یا افزایش دهند.
جلسه پیش گشایش (Pre- opening session):
قبل از شروع معاملات در بورس، یک دوره 15 دقیقه تا 30 دقیقه ای وجود دارد، که معامله گران و سرمایه گذاران، در این دوره مجاز به ورود سفارشهای خرید و فروش خود هستند ولی معاملهای صورت نمیگیرد. این دوره برای کمک به معاملهگران جهت تعیین فضای کلی بازار و کشف قیمت منصفانه است.
رنج زدن ( کشیدن) range:
به عملیاتی گفته میشود که یک یا چند معاملهگر قیمت سهام را به سمت بالاتر یا پایین تر از قیمت تابلوی معاملات هدایت میکنند. این کار با خرید سریع سفارشهای فروش به قیمتهای بالا، یا فروش به سفارشهای خرید به قیمتهای پایین صورت میگیرد.
سهام شناور (free float):
به بخشی از سهام یک شرکت که در دست معاملهگران و سرمایهگذاران خرد وجود دارد، سهام شناور گفته میشود. بخشی از سهام یک شرکت که در کوتاه مدت، قابلیت عرضه و معامله دارد، سهام شناور نامیده میشود. معمولا بخشی از سهام شرکتها در تملک سهامداران عمده (اصلی) است که دیدگاه آنها نگهداری برای دورههای طولانی مدت است و به راحتی در بازار فروشنده نخواهند بود.
پی ای (p/e):
پی ای (p/e) یک نسبت معروف است که حاصل تقسیم قیمت سهام یک شرکت بر سود هر سهم آن شرکت است. عموما پی ای (p/e) پایینتر نشانه ریسک کمتر و پی ای (p/e) بالاتر نشانه ریسک بیشتر میباشد.
تقاطع مرگ (death cross):
تقاطع مرگ یک الگوی معروف در تحلیل تکنیکال است و زمانی رخ میدهد، که میانگین متحرک قیمت 50 روزه سهم، زیر میانگین متحرک 200 روزه آن قرار گیرد. این حالت نشانه ای از برگشت روند و فشار فروش است.
اهرم یا اعتبار (Leverage):
اهرم یا اعتبار اصطلاحی برای وام گرفتن معاملهگران و سرمایه گذاران است. زمانی که یک شخص جهت خرید سهام از وام استفاده میکند اصطلاحا گفته میشود از اهرم یا اعتبار استفاده کرده است.