الگوهای شمعی سه تایی

کندل شناسی در بورس چیست و آشنایی با انواع آن؟
کارشناسان حوزه بورس برای تحلیل بازار معمولا از دو روش تحلیل تکنیکال و تحلیل بنیادی استفاده میکنند؛ و تحلیلگران تکنیکال این کار را با رسم سه نمودار کندل استیک، میلهای و خطی انجام میدهند. کندل شناسی علم رسم کردن، خواندن و پیشبینی بازار از طریق کندلها است و به عبارتی یک معاملهگر بورسی از طریق کندل شناسی در کنار بهره مندی از سایر استراتژی هایی نظیر استراتژی پرایس اکشن، تحلیل خط روند، امواج الیوت، میتواند معاملات خود را در روز مدیریت کند.
کندل استیک چیست؟
کندل و کندل استیک چیست؟ کندل در لغت به معنای شمع و کندل استیک (Candlestick) به معنای شمعدان است؛ و نمودار شمعی به مجموعهای از کندلها گفته میشود که پشت سر هم رسم میشوند و روند بازار را نمایش میدهند. نمودار کندل استیک زمانی کاربرد دارد که تغییرات قیمت سهم دارای روند باشند و در نتیجه، رسم نمودار الگویی شامل نقاط حمایت و مقاومت سهم را در اختیار تحلیلگر میگذارد که منجر به انتخاب قیمت مناسب برای خرید میشود.
علم کندل شناسی در بورس اگرچه زیرمجموعه روش تحلیل تکنیکال است، اما در حوزه روانشناسی بورس هم کاربرد دارد. از آنجایی که روند حرکت هر سهم در بازار ناشی از تصمیمات معاملهگران است، بنابراین نمودار شمعی احساسات سرمایهگذاران و هیجاناتی که بازار تحت تاثیر آن قرار میگیرد را نمایش میدهد؛ و این موضوع را میتوان از دیگر کاربردهای کندل استیک به حساب آورد.
اجزای نمودار کندل استیک
نمودار کندل استیک در حقیقت از دو بخش اصلی «بدنه» و «سایه» تشکیل شده است؛ و رسم آن بر پایه تعدادی مولفه و انتخاب یک بازه زمانی (از یک ثانیه تا یک ماه) انجام میشود. در تصویر روبرو نمونهای از کندل را مشاهده میکنید که اجزای کندل به شرح زیر است:
- بالاترین قیمت: بالاترین قیمتی که سهم در بازه زمانی انتخابی تجربه کرده است.
- قیمت باز شدن: اولین قیمتی که سهم در بازه زمانی انتخابی، مورد معامله قرار گرفته است.
- قیمت بسته شدن: آخرین قیمتی که سهم در بازه زمانی انتخابی، مورد معامله قرار گرفته است.
- پایینترین قیمت: کمترین قیمتی که سهم در بازه زمانی انتخابی تجربه کرده است.
- سایههای بالا و پایین: سایهها در هر کندل نشاندهنده میزان خرید و فروش در آن بازه زمانی هستند. اگرچه کندلها انواع گوناگونی دارند اما در حالت کلی، اگر سایه بالایی در کندل بلندتر باشد، از بیشتر بودن قدرت خریداران در ابتدا و قدرت یافتن فروشندگان در انتهای بازه معاملاتی حکایت دارد که موجب کاهش قیمت پایانی نسبت به قیمت عرضه خواهدشد. اما بلندتر بودن سایه پایینی، بیانگر بیشتر بودن قدرت فروشندگان در ابتدا و قدرت یافتن خریداران در زمان پایان بازه معاملاتی و افزایش قیمت پایانی است.
- بدنه: یکی دیگر از اجزای نمودار کندل استیک که قدرت خرید و فروش سهم را نشان میدهد، بدنه است. نموداری که در آن رنگ بدنه سبز یا سفید باشد، قیمت بسته شدن از قیمت باز شدن بالاتر است، به عبارتی قیمت سهم رشد داشته است. اما اگر بدنه قرمز یا مشکی باشد، قیمت سهم کاهش یافته و قیمت بسته شدن از قیمت باز شدن کمتر است. همچنین بدنه بزرگتر بیانگر بالا بودن قدرت خرید و فروش در آن سهم است.
انواع شمعها در کندل شناسی
شمعها در نمودار کندل استیک، به اشکال مختلفی ظاهر میشوند و هر کدام مفهوم خاص خود را دارند. معاملهگران برای شناسایی انواع شمعها در کندل شناسی، از الگوهای کندل استیک استفاده میکنند. این الگوها به دو دسته ساده و پیچیده تقسیم میشوند که در هر دو گروه، میتوان انواع شمعهای بدون سایه، بدون بدنه، با سایه خیلی بلند یا خیلی کوتاه و… را مشاهده کرد.
همچنین گاهی در نمودار کندل استیک، چند الگو در امتداد هم شکل میگیرند که شامل انواع شمعها هستند. مثلا اگر ما بازه زمانی یک ماه را انتخاب کنیم، ممکن است در ابتدا انواع شمعهایی ظاهر شوند که نشان از قدرت معاملهگران دارند (الگوی شماره 1)، در هفته دوم الگو تغییر میکند و شکست سهم را نشان میدهد (الگوی شماره 2) و در هفته آخر ماه انواع شمعهایی ظاهر میشوند که نشان از بازگشت سهم دارند (الگوی شماره 3).
برای درک بهتر انواع شمعها در کندل شناسی، در ادامه به بررسی چند الگو و چگونگی نمایش شمعها در هر الگو میپردازیم.
الگوهای کندل استیک
انواع کندل شناسی با توجه به ویژگیهای سهم و شرایط بازار در بازه معاملاتی انتخاب شده، طبق الگوی خاصی نمایش مییابند. هر کدام از الگوهای کندل استیک دارای نام و ویژگی مخصوص به خود هستند، مثلا ممکن است الگویی بدون سایه یا حتی بدون بدنه باشد! بنابراین در ادامه به معرفی چند الگو که در بحث کندل شناسی بیشترین کاربرد را دارند، میپردازیم.
1/ کندل مارابوزو (Marubozu)
کندل مارابوزو الگوهای شمعی سه تایی از نظر شکل ظاهری تنها از قسمت بدنه تشکیل شده است و میتواند سبز یا سفید و قرمز یا مشکی باشد. الگوی مارابوزو اغلب در انتهای یک روند صعودی یا نزولی تشکیل میشود.
مارابوزو سبز یا سفید: این مارابوزو اگر در انتهای روند صعودی ظاهر شود، نشان از ادامه رشد قیمت دارد؛ و اگر در انتهای الگوهای شمعی سه تایی روند نزولی تشکیل شود بیانگر حرکت معکوس قیمت سهم در ادامه بازار است.
مارابوزو قرمز یا مشکی: ظاهر شدن این مارابوزو در انتهای روند صعودی نشان از سقوط قیمت دارد؛ و اگر در انتهای روند نزولی ظاهر شود، بیانکننده این است که روند جاری ادامه خواهد داشت.
2/ کندل بلند (Long Candle)
الگوی کندل بلند تا حد زیادی شبیه مارابوزو است، با این تفاوت که سایههای بالایی و پایینی کوتاهی هم دارد.
زمانی که این کندل با رنگ قرمز یا مشکی ظاهر شود، ادامه مسیر به صورت نزولی، و زمانی که با رنگ سبز یا سفید نمایش یابد، ادامه مسیر به صورت صعودی را انتظار خواهیم داشت.
به عبارتی کندل بلند از وجود ثبات در بازار حکایت دارد و با ظهور آن به رنگ قرمز تا مدتی بیشتر افراد فروشنده و با ظهور به رنگ سبز برای مدتی بیشتر افراد خریدار خواهند بود.
3/ کندلهای سهتایی (Three candles patterns)
کندلهای سهتایی همانطور که از نامشان پیداست از قرارگیری متوالی سه شمعدان با بدنه و سایههای متوسط تشکیل میشوند؛ و شامل دو مدل: سه کلاغ سیاه (Three Black Crows) و سه سرباز سفید (Three White Soldiers) هستند. دقت کنید در این الگو توالی شمعدانها مهم است و نباید بین آنها فاصلهای وجود داشته باشد. مثلا دو شمعدان با روند نزولی و سپس ظهور یک شمعدان صعودی، نمیتواند در الگوی سهتایی قرار بگیرد.
در الگوی سه کلاغ سیاه (Three Black Crows) سه شمعدان با رنگ مشکی یا قرمز با حرکت نزولی ظاهر میشوند که احتمالا در ادامه آن، معاملهگران شاهد کاهش قیمت سهم خواهند بود؛ و به عبارتی تعداد فروشندگان همچنان بیشتر از خریداران است.
اما الگوی سه سرباز سفید (Three White Soldiers) برعکس حالت قبل است. یعنی ظهور سه شمعدان سفید یا سبز به شکل متوالی با حرکت صعودی؛ که بیانگر وجود خریداران قوی و افزایش قیمت سهم در ادامه خواهد بود.
4/ کندل دوجی (Doji)
کندل دوجی الگویی است که در زمان تضعیف یک روند ظاهر میشود. اگر الگوی دوجی در امتداد یک روند صعودی ظاهر شود، خبر از کم شدن قدرت خریداران دارد؛ و اگر در امتداد یک الگوی نزولی ظاهر شود گویای کاهش تعداد فروشندگان است.
از نظر ظاهری، دوجی کندلی بدون بدنه و دارای سایههایی بلند است و شامل سه مدل: دوجی سنجاقک، دوجی پایه بلند و دوجی سنگ قبر میشود.
زمانی که در سهمی قیمت شروع و پایان برابر باشد، با افزایش تعداد خریداران، دوجی سنجاقک و با افزایش تعداد فروشندگان، دوجی سنگ قبر ظاهر میشود. اما گاهی تردید زیادی درباره سهم وجود دارد و علاوه بر برابر بودن قیمت شروع و پایان، قدرت فروشندگان و خریدان هم تقریبا برابر است! که در این حالت شاهد رسم دوجی پایهبلند خواهیم بود.
5/ کندل چکش (Hammer)
این الگو ظاهری شبیه نام خود دارد، یعنی بدنهای کوتاه و مربعی با سایه پایینی بلند که طول سایه حداقل دو تا سه برابر بدنه است. کندل چکش سایه بالایی ندارد یا سایه بالایی آن بسیار کوتاه است.
معمولا زمانی که قرار است یک روند نزولی پایان یابد (مثلا پس از تشکیل الگوی سه کلاغ سیاه)، یک کندل چکش ظاهر میشود. اگر کندلی که پس از چکش رسم میشود، حرکت صعودی داشته باشد، الگوی ما معتبر و در غیر اینصورت نامعتبر است. البته این موضوع را از رنگ کندل چکش هم میتوان حدس زد؛ معمولا چکشهای سبز یا سفید اعتبار بیشتری دارند و احتمال صعودی شدن حرکت پس از تشکیل آنها بیشتر خواهد الگوهای شمعی سه تایی بود.
6/ کندل ابر سیاه (Dark Cloud)
کندل ابر سیاه برعکس الگوی چکش است و در امتداد یک روند صعودی (مثلا پس از تشکیل الگوی سه سرباز سفید) ظاهر میشود و برعکس شدن روند جاری را خبر میدهد.
از نظر ظاهری رنگ بدنه مشکی یا قرمز، با سایههایی کوتاه یا حتی بدون سایه است.
قیمت باز شدن سهم در این کندل گاهی برابر با قیمت بسته شدن در کندل قبلی و اغلب بیشتر از آن است. معاملهگران ظاهر شدن الگوی کندل ابر سیاه را هشداری برای خروج از سهم قلمداد میکنند.
7/ کندل هارامی (Harami)
هارامی کلمهای ژاپنی است که اشاره به باردار بودن دارد. همانطور که در تصویر مشاهده میکنید الگوی کندل هارامی با تشکیل یک شمعدان بزرگ (مادر) و یک شمعدان کوچک (نوزاد) در میانه آن، توصیف درستی از نام خود را ارائه میدهد. کندل هارامی شامل دو حالت صعودی (Harami Bullish) و نزولی (Harami Bearish) است؛ و معاملهگران آن را به عنوان یک الگوی ضعیفِ بازگشتی در روند بازار میشناسند.
به عبارتی الگوی کندل هارامی میگوید که قیمت از روند قبلی خود (خواه نزولی باشد یا صعودی) جدا خواهد شد؛ اما اینکه روند معکوس میشود یا سهم بدون روند به مسیر خود ادامه میدهد، مشخص نیست! و این مشخص نبودن میتواند آشفتگی بازار را در پی داشته باشد؛ چرا که برخی افراد توقف روند را به فال نیک گرفته و وارد معامله برای خرید یا فروش سهم میشوند و برخی دیگر منتظر روند پیدا کردن سهم در بازار میمانند.
سخن آخر
وجود الگوهای مختلف در بحث کندل شناسی، احتمالا موجب سردرگمی کاربران و پیچیده به نظر رسیدن این مبحث خواهد شد! اما دقت کنید که کندل در حالت کلی از اجزای ثابتی تشکیل میشود و تنها نحوه قرارگیری این اجزا در الگوهای مختلف متغیر است، بنابراین شما با بررسی نمودار چندین سهم و روند حرکتی آنها در بازار، به راحتی قادر به درک مبحث کندل استیک خواهید بود.
گفتنی است اگرچه کندل شناسی در بورس به تنهایی برای تحلیل بازار و مدیریت معاملات کاربرد ندارد، اما در کنار نمودارهای میلهای و خطی میتواند نتایج خوبی را در اختیارتان بگذارد و نقطه قوت آن که مشخص کردن بهترین زمان برای خرید سهم است، را میتوان دلیل محبوبیت این روش بین تحلیلگران حوزه تکنیکال دانست.
الگوهای شمعی دو کندلی
در دو مقالهی قبل (الگوهای شمعی چیست؟(قسمت اول) و (الگوهای شمعی چیست؟(قسمت دوم)) به توضیح در مورد الگوهای تک شمعی پرداختیم. قابل توضیح می باشد که عمدهی الگوهای کندلستیک بر روی ترکیبی از شمع ها بنیان شدهاند. در این مقاله تیم تولید محتوای رشد مستمر دربارهی الگوهای شمعی دو کندلی توضیحاتی را خدمت شما ارائه کرده است.
1. الگوهای تک شمعی در بازار بورس
2. الگوهای دو شمعی در بازار بورس
همانطور که از نام این الگوها مشخص است جهت شناسایی این الگوها نیاز به وجود دو کندل می باشد که با توجه به رابطهی این دو کندل با همدیگر و شرایط روند بازار نامگذاری می شوند. از جملهی این الگوها می توان به الگوهای زیر اشاره کرد:
1- الگوی Engulfing یا فراگیر یا پوشاننده
یکی از الگوهای شمعی دو کندلی، الگوی پوشاننده یا فراگیر می باشد. این الگو یک الگوی معکوس ساز (Reversal) قوی می باشد که در هر دو شکل صعودی و نزولی ظاهر می شود. در این الگو شمع جدید باید کل طول شمع قدیم را در بر بگیرد. که نشاندهندهی قدرت بازار می باشد. گاهی طول کندل پوشاننده به قدری بلند است که ممکن است چند کندل قبل را بپوشاند که در این حالت نیز بیانگر قدرت فوق العاده بازار است. شمع پوشاننده معمولا فاقد سایه (دم) می باشد و اگر داشته باشد باید طول سایه کوتاه باشد.
این الگو به دو حالت زیر تقسیم بندی می شود:
1-1 Bullish Engulfing:
این الگو در انتهای روند نزولی شکل می گیرد و باعث تغییر مسیر بازار و صعودی شدن آن می گردد. در این حالت شمع سفید یا سبز رنگ سرتاسر شمع قبل را می پوشاند و نشان دهندهی فشار خرید در طول زمان بازار می باشد. در شکل زیر نمودار تکنیکال سهم وغدیر را در چارچوب زمانی روزانه ملاحظه می فرمایید که با الگوهای شمعی سه تایی ظاهر شدن الگوی بولیش پوشاننده باعث تغییر روند از نزولی به صعودی گردیده است.
الگوی بولیش پوشاننده در سهم وغدیر
1-2 Bearish Engulfing:
این الگو در انتهای روند صعودی شکل می گیرد و باعث بازگشت بازار و تشکیل روند نزولی می گردد. در این حالت شمع سبز یا سفید رنگ تماما توسط یک شمع سیاه یا قرمز رنگ احاطه می شود که نشان از حاکم شدن فروشندگان در طول زمان بازار بودهاند و نشان از غلبهی فروشندگان بر خریداران می باشد. در شکل زیر نمودار تکنیکال سهم فخور را در چارچوب زمانی روزانه ملاحظه می فرمایید که با ظاهر شدن الگوی بیریش پوشاننده باعث تغییر روند از صعودی به نزولی گردیده است.
الگوی بیریش پوشاننده در سهم فخور
معیارهای سنجش الگوی پوشاننده:
بازار در یک مسیر صعودی یا نزولی واضح قرار داشته باشد. البته دورهی زمانی آن (کوتاه مدت و بلند مدت) مهم نمی باشد.
دو شمع ساختار این الگو را می سازد و بدنهی شمع پوشاننده باید بدنهی اصلی کندل اول را کاملا الگوهای شمعی سه تایی احاطه نماید.
رنگ شمع پوشاننده با رنگ شمع اولی باید متفاوت باشد. البته در حالاتی ممکن است این قاعده استثنا گردد که از جملهی آن تغییر شمع اول به حالت دوجی می باشد که در این حالت رنگ شمع اول اهمیت ندارد.
در صورتی که شمع پوشا، سایهی شمع اول را نپوشاند ایرادی ندارد.
پارامترهایی که باعث افزایش اعتبار الگوی پوشاننده می شود:
اگر اولین شمع دارای بدنهی کوچک و در مقابل دومین شمع دارای بدنهی بلند باشد که نشاندهندهی انحلال روند قبل و افزایش انرژی روند جدید می باشد.
اگر این الگو پس از یک روند طولانی مدت ظاهر شود.
اگر حجم معاملات در شمع دوم به شدت افزایش پیدا نماید.
هرچه طول شمع پوشاننده بلندتر باشد بر قدرت آن می افزاید.
2- الگوی ابر سیاه پوشاننده (Dark Cloud Cover)
یکی دیگر از الگوهای شمعی دو کندلی که متعلق به الگوهای معکوس ساز می باشد، الگوی ابر سیاه پوشاننده می باشد. این الگو در سقف یک روند صعودی شکل می گیرد. شمع اول یک شمع با بدنهی بلند سفید رنگ می باشد. معمولا نقطهی بازشدن شمع دوم بالاتر از نقطهی حداکثر (High) شمع اول می باشد. ولی قیمت بسته شدن بازار پایین تر از نقطهی میانی شمع اول می باشد. هر چه میزان نفوذ شمع دوم به داخل بدنهی شمع اول بیشتر باشد اعتبار این الگو افزایش می یابد. حداقل نفوذ 50% را برای این الگو باید در نظر گرفت. اگر میزان نفوذ کم باشد نیاز به تایید گرفتن توسط شمع بعدی می باشیم. هرچه قیمت باز شدن شمع دوم با فاصله (Gap) نسبت به شمع اول صورت گیرد اعتبار این الگو بیشتر می شود.
پارامترهایی که باعث افزایش اعتبار الگوی ابر سیاه پوشاننده می شود:
افزایش نفوذ شمع ابر پوشاننده به داخل بدنهی شمع اول
در طول یک روند صعودی طولانی که شمع اول در پایین ترین نقطه باز و در بالاترین نقطه اش بسته شود و شمع ابر پوشاننده نیز برعکس شمع اول در بالاترین نقطه باز و در پایین ترین نقطه بسته شود.
اگر ابر سیاه پوشاننده در بالای یک سطح مقاومتی باز شود.
اگر حجم معاملات به شدت افزایش یابد.
در شکل زیر نمودار تکنیکال سهم وبصادر را در چارچوب زمانی روزانه ملاحظه می فرمایید که با ظاهر شدن الگوی ابر سیاه پوشاننده باعث تغییر روند از صعودی به نزولی گردیده است.
الگوی ابر سیاه پوشاننده در سهم وبصادر
3- الگوی ابر سفید پوشاننده (نفوذی) (Piercing Pattern)
یکی دیگر از الگوهای شمعی دو کندلی که شبیه الگوی ابر سیاه پوشاننده است، الگوی ابر سفید پوشاننده است. با این تفاوت که در کف ها ظاهر می شود. به عبارت دیگر این الگو در انتهای یک روند نزولی ظاهر می شود و باعث تغییر روند قیمتی می گردد. در نتیجه کندل شمارهی یک نزولی و دومین کندل دارای بدنهی بلند سفید یا سبز رنگ می باشد. بدلیل اینکه قیمت سهم در پایین ترین نقطه باز شده و به مرور افزایش یافته است در نتیجه طول کندل بلند شده است و از میانهی بدنهی کندل قبلی بالاتر می رود. مانند سایر الگوها هر چه میزان نفوذ کندل شمارهی دوم به داخل بدنهی کندل شمارهی یک بیشتر شود بر اعتبار آن افزوده می شود.
روانشناسی این الگو:
بازار در یک مسیر نزولی است و کندل نزولی اول این ادعا را ثابت می کند و در روز دوم هم قیمت با یک گپ باز می شود الگوهای شمعی سه تایی و فروشندگان همچنان در حال تماشای بازار هستند. سپس بازار برای بسته شدن خیز بر می دارد و قیمت سهم در قیمت های بالاتری بسته می شود. اینجاست که افراد مترصد ورود به بازار، خرید کرده و باعث شروع حرکت صعودی سهم می گردند.
در شکل زیر نمودار تکنیکال سهم وبصادر را در چارچوب زمانی روزانه ملاحظه می فرمایید که با ظاهر شدن الگوی ابر سفید پوشاننده باعث تغییر روند از نزولی به صعودی گردیده است.
الگوی ابر سفید پوشاننده در سهم وبصادر
انشالله در مقالات آتی در مورد ادامهی الگوهای شمعی بحث خواهیم کرد.
در صورتی که تمایل دارید راجع به چگونگی محاسبهی شاخص کل بورس مطالبی را بیاموزید می توانید از لینک زیر استفاده کنید:
امیدوارم مطالب ارائه شده برایتان مفید بوده باشد و مورد توجه تان قرار گرفته باشد.
خوشحال خواهیم شد که نظراتتان را نسبت به مطالب سایت، با ما در میان بگذارید.
تحلیل تکنیکال مفصل، تحرکات قیمت آموزش Trading |فصل 11
در رابطه با تحلیل نمودار، تبادل کنندگان حرفه ای به طور کلی دو رویکرد را پیش می گیرند. یکی تبادل با توجه به تحرکات قیمت می باشد و دیگری تبادل با استفاده از اندیکاتورها است.
تفاوت این دو رویکرد در ابزارهایی است که در تحلیل نمودار به کار بسته می شوند و تبادل کنندگان بسیاری از هر دو این روش ها استفاده می کنند و هر کدام ویژگی ها و نکات قوت خود را دارند.
می توانید از هر کدام از این روش ها استفاده کنید و البته تبادل کنندگان زیادی هم وجود دارند که از ترکیب این دو روش بهره می برند. انتخاب با شما است.
تبادل با توجه به تحرکات قیمت
تبادل با توجه به تحرکات قیمت از ابزارهایی بهره می برد که مربوط به تحلیل حرکت های قیمت می باشند. این نوع تبادل مربوط به تصمیمات در مورد حرکات بعدی قیمت می باشد.
در این رویکرد تبادل کننده از حرکات و نوسانات پیشین قیمت در بازار کمک می گیرد تا بتواند حرکات آینده قیمت را حدس بزند. به همین دلیل در این روش بسیار حائز اهمیت است که حرکات پیشین قیمت را به خوبی مورد تحلیل قرار دهیم.
الگوهای کندل استیک ژاپنی (شمعی-ژاپنی)
الگوهای کندل استیک ژاپنی یا شمعی-ژاپنی محبوب ترین نوع نمودار می باشند چرا که در بخش های مختلف خود حاوی اطلاعات بسیار زیادی می باشند. این الگوها برای تخمین احتمال حرکات آینده قمیت به کار برده می شوند.
به عنوان مثال قسمت مشخص شده در تصویر زیر نشان دهنده ی تعداد زیادی الگوی کندل استیک ژاپنی در طول یک دوره 24 ساعته می باشد:
حال در همین دوره ی 24 ساعته یک الگوی کندل استیک در شکل زیر مشخص شده (توجه داشته باشید که این دوره 24 ساعته شامل تعداد بسیار زیادی الگوی کندل استیک می باشد و در اینجا به دلایل آموزشی فقط یک مورد برای شما مشخص شده):
همانطور که می توان دید در مثال دوره 24 ساعته بالا 24 الگو کندل استیک یک ساعته وجود دارند. 24 الگوی کندل استیک یک ساعته در یک شبانه روز در بازار به طور کامل جزییات تحرکات قیمت را نشان می دهند و می توان با کمک آنها تشخیص داد که آیا حرکات احساسی در بازار رخ داده است یا نه.
فارغ از اینکه چه بازه زمانی را برای کندل استیک ها انتخاب می کنید، اشکال هندسی مختلفی در اطراف این کندل استیک ها ایجاد می شوند.
برخی از این اشکال هندسی اسامی خاص خود را دارند و تبادل کنندگان باید در مورد شکل گیری آنها آگاهی کامل داشته باشند. در ادامه اشکال مختلف الگوهای کندل استیک را که هر تبادل کننده باید بداند با هم بررسی خواهیم کرد:
فیلم آموزش الگوهای شمعی ژاپنی از داوود استقامت در تحلیل تکنیکال
یکی از روش های پرکاربرد در تحلیل تکنیکال ، الگوهای شمعی هستند. به منظور پیش بینی آینده هر سهم از تحلیل نمودارهای قیمتی استفاده می شود. این تحلیل با استفاده از نمودارهای شمعی انجام می شود. در این مقاله به بررسی الگوها یا نمودارهای شمعی (کندل استیک ) می پردازیم.
معرفی الگوهای شمعی
الگوهای شمعی یا کندل استیک، یکی از روش های رایج است که می توان به کمک این روش، قیمت ها در بازارهای مالی را نمایش داد. سیستم نمایش شمعی به شکل زیر است و اولین بار توسط ژاپنی ها استفاده و معرفی شد.
این نمودار شبیه شمع است و به آن کندل استیک نیز گفته می شود. این سیستم شبیه نمایش میله ای است اما با میله های نابرابر و مشخصه دیگری به نام بدنه دارد. بدنه یا body فاصله میان قیمت آغازین و قیمت پایانی است.
انواع الگوهای شمعی
در بازارهای مالی، قیمت ها تحت تاثیر رفتارها، اقدامات خریداران، فروشندگان و همچنین عرضه و تقاضا است. این تغییرات سبب ایجاد حرکات قیمت، حالات و انواع الگوها در نمودارهای شمعی می شود. در ادامه، انواع الگوی شمعی در سه نوع یک شمعی، دو شمعی، سه شمعی بررسی می گردد.
الگوهای شمعی با یک شمع
این نمودار، قدرت زیادی دارد و در یک واحد زمانی قادر به تغییر روند الگو است. دو الگوی «مرد آویزان» و «چکش» دو نوع منفی و مثبت این نمونه محسوب می شود.در هنگام سبز بودن بدنه چکش، الگوهای شمعی سه تایی صعود تاحدی قطعی تر است. درهنگام قرمز بودن بدنه دارآویز، نزول تاحدی قطعی تر می گردد. این الگو دارای یک بدنه اصلی کوچک و درعین حال، دارای سایه های پایینی بلند است. سایه پایینی تقریبا طول دو برابر بدنه را دارد.
با ظهور الگوی مرد آویزان پس از یک روند صعودی، خطر شروع یک روند نزولی اعلام می شود. با ظهور الگوی چکش پس از یک روند نزولی، احتمال آغاز یک روند صعودی قوی تر می گردد.
الگوهای دو شمع
این دسته شامل الگوهای شمعی مختلفی است. الگوی «پوشای صعودی» در این دسته قرار گرفته و در روند کاهشی شکل گرفته است. الگوی «پوشای نزولی» نیز در این دسته قرار دارد و در روندی افزایشی شکل گرفته است. این الگوها حاصل از دو شمع متوالی با رنگ های متضاد هستند. درصورت قرار گرفتن دو کندل پشت سر هم با رنگ های متفاوت و پوشیده شدن کندل دوم توسط کندل اول، چرخشی در روند جاری ایجاد می گردد. در این حالت، اصلاح در روند موجود و شروع روند جدید آغاز می گردد.
الگوهای سه شمعی
از رایج ترین الگوهای این دسته می توان الگوهای «ستاره صبحگاهی» و «ستاره شامگاهی» را نام برد. الگوی اول، نشانگر صعود قیمت و به معنای برتری یافتن فشار خرید بر بازار است. کندل با بدنه سایه، نشانگر بازار نزولی است. کندل کوچک بعدی نشانگر عدم توانایی فروشندگان برای پایین آوردن قیمت است. کندل سفید سوم، نشانگر پیروزی خریداران و چیرگی آنها بر بازار را نشان می دهد.
ستاره شامگاه بالعکس ستاره صبحگاهی است. این الگو در انتهای یک روند صعودی رخ داده و اعلام کننده یک روند مثبت یا آغاز اصلاح در یک روند مثبت است.
بطورکلی، انواع الگوهای شمعی در محدودده های حساس روندها، الگوهای کلاسیک، کانال ها و غیره قادرند به تحلیلگر کمک کرده و سبب تسهیل فرایند تحلیل شوند.
در ادامه مجموعه ویدیویی شامل 11 فایل ویدیویی با کیفیت خوب و با تدریس رسا و عالی آقای داوود استقامت مدرس بازارهای مالی درباره آموزش الگوهای شمعی تهیه شده است.
از جلسه سوم به بعد فیلمهایی که در اختیار شما قرار میگیرد از قالب آشنایی اولیه خارج شده و وارد فاز عملیاتی و معاملاتی میگردد و از انجایی که بازارهای مالی پر ریسک میباشند, خواهشمندم اگر در گذشته تجربه فعالیت واقعی در بورس یا بازارهای مالی را نداشته اید در ابتدا این آموزشها را در پلتفرم های دمو تمرین کنید و بعد از تسلط کامل در این آموزشها به فعالیت در بازارهای حقیقی بپردازید ارادتمند داود استقامت
با عرض پوزش به دلیل اعتراض و نارضایتی تعداد زیادی از شرکت کنندگان ازکلاس های آقای استقامت ویدیوها از سایت حذف شد.
الگوی کندل دوجی (Doji) چیست؟
اساس تحلیل تکنیکال در بازارهای مالی، استناد به نمودارهای قیمت است که در چند دسته مختلف وجود دارند. نمودارهای الگوهای شمعی سه تایی خطی و میلهای را میتوان معمولترین نمودار قیمت دانست، اما این نمودارها نمیتوانند اطلاعات زیادی درباره قیمت و بازار را به تریدر منتقل کنند؛ بنابراین نمودار دیگری مطرح است که میتواند در یک نگاه، اطلاعات بیشتری را به معاملهگران منتقل کند. این نمودارها، نمودار شمعی ژاپنی یا کندل استیک «Candle Staick» هستند. نمودارهای شمعی ژاپنی نزد تریدرها محبوبیت بسیاری دارند. در ادامه قصد داریم به بررسی کندل دوجی یا همان نمودار شمعی دوجی بپردازیم. پس اگر شما نیز کنجکاو هستید تا بدانید الگوی دوجی چیست و چه انواعی دارد، در این مقاله از دلفین وست با ما همراه شوید.
الگوی شمعی دوجی در تحلیل تکنیکال چیست؟
هر الگوی شمعی میتواند ۴ مؤلفه اصلی را در اختیار تریدر قرار دهد که میتوان این مؤلفهها را از هر نمودار شمعی بهدستآورد:
- بالاترین قیمت «High»
- پایینترین قیمت «Low»
- قیمت آغازین «Open»
- قیمت پایانی «Close»
چهار مؤلفه فوق میتواند در قیمتهای روزانه سهام بورس یا در قیمت سایر بازارهای مالی در یک بازه زمانی مشخص بررسی شود. درمجموع کندل شمعی، یک الگوی بازگشتی و نشاندهنده تغییر موقعیت بازار است. الگو یا کندل دوجی به الگویی گفتهمیشود که در آن، قیمت آغازین و قیمت پایانی با هم برابر یا بسیار بههم نزدیک باشند. کندل دوجی به مدلی از کندل شمعی گفتهمیشود که در آن بازار حالت خنثی و راکت یافتهاست؛ بهطوریکه فروشندگان و خریداران هیچکدام بر یکدیگر پیروز نشدهاند. معاملهگران با کندلی که پس از کندل دوجی در نمودار ایجاد میشود، میتوانند جهت بازار را تشخیص دهند.
چه زمانی الگوی دوجی اتفاق میافتد؟
همانطور که اشاره کردیم، تشکیل الگو یا کندل دوجی، نشانه خنثیبودن بازار است. باوجوداین معمولاً کندل دوجی در انتهای یک روند صعودی طولانی تشکیل میشود. این نوع الگوهای شمعی سه تایی کندل میتواند اخطاری برای بازگشت بازار باشد، اما بهصورتکلی نباید سریع درباره دوجیها تصمیم گرفت، بلکه باید منتظر ماند تا الگوی دوجی بهصورتکامل روی نمودار تشکیل شود، آنگاه برحسب آن به پیشبینی بازار پرداخت. معمولاً تریدرهای محافظهکار بیشتر صبر میکنند تا با تشکیل کامل کندل دوجی بهتر بتوانند موقعیت بازار را برای خود توصیف کنند. این موضوع کمک میکند تا این تریدرها ریسک کمتری را در معاملات خود متحمل شوند؛ بنابراین موضوع اینکه الگوی دوجی چه زمامی رخمیدهد، میتواند در انتهای یک روند طولانی شارپ باشد که باید با احتیاط درباره آن تصمیمگیری کرد.
انواع الگوهای دوجی
الگوهای دوجی یا کندلهای دوجی انواع مختلفی دارند که هریک از آنها میتوانند موقعیتهای خاصی را به تریدر اعلام کنند. اگر بخواهیم برخی از رایجترین کندلهای دوجی را نام ببریم، موارد زیر در اولویت قرار دارند:
الگوی دوجی پایهبلند که به آن الگوی دوجی فرفره هم گفته میشود، فاقد بدنه است؛ یعنی سایههای آن بلند و برابر هستند. الگوی دوجی پایهبلند روی نمودار، برابربودن قدرت خریداران و فروشندگان بازار را نشان میدهد. از روی این الگو میتوان به ترید و عدم قاطعیت در تصمیمگیری معاملهگران نیز پیبرد. اگر در نمودارهای بورس، الگوی دوجی پایهبلند فاقد سایه بالایی یا پایینی باشد، نشاندهنده آن است که سهام در صف خرید یا فروش قرار دارد.
در الگوی دوجی سنجاقک، سایه بالایی وجود ندارد یا خیلی کوتاه است، اما سایه پایینی بلندی مشاهده میشود. از روی الگوی دوجی سنجاقک میتوان به قدرت بالای خریداران در بازار پیبرد. اگر این الگو در یک روند صعودی ظاهر شود، یک سیگنال کاهش قیمت برای تریدر خواهدبود، اما چنانچه این الگو در یک روند نزولی ظاهر شود، نشانه افزایش قیمت خواهدبود. به الگوهای دوجی سنجاقک، الگوی دوجی اژدها الگوهای شمعی سه تایی هم گفتهمیشود؛ بنابراین هرکجا نام الگوی دوجی اژدها را مشاهده کردید، به یاد دوجی سنجاقک بیفتید. باید توجهداشت که الگوی دوجی اژدها یا همان الگوی دوجی سنجاقک بهندرت در نمودارها ظاهر میشود و میتواند به فعالشدن سیگنال خطر بینجامد!
در الگوی دوجی سنگ قبر، برخلاف الگوی دوجی سنجاقک، سایه پایینی وجود ندارد یا بسیار کوتاه است، اما در عوض سایه بالایی بلندی وجود دارد. این الگو مانند اسمش ترسناک بوده و به معنای قدرت زیاد فروشندگان در بازار است؛ یعنی خریدار و تقاضا برای خرید وجود ندارد یا بسیار اندک است و حجم معاملات کمتر میشود. الگوی دوجی سنگ قبر میتواند هم در روندهای صعودی و هم در روندهای نزولی ظاهر شود، اما معمولاً در انتهای بازارهای گاوی یا صعودی رخ میدهد. بیشتر معاملهگران با مشاهده این الگو از خرید منصرف میشوند یا تصمیم به فروش میگیرند. معمولاً بازار خرسی که پس از یک بازار گاوی در پی یک الگوی دوجی سنگ قبر ایجاد میشود، طولانی است؛ بههمیندلیل از روی این الگو میتوان به یک روند نزولی طولانی پیبرد.
به الگوی دوجی صلیب، الگوی دوجی چهار قیمت «Four Price Doji» نیز گفتهمیشود. در الگوی دوجی صلیب، قیمت آغاز، پایان، بالاترین و پایینترین با هم برابر هستند؛ بهطوریکه شبیه یک صلیب به نظر میرسد. این الگو شبیه الگوهای دوجی پایهبلند است؛ با این تفاوت که سایههای کوتاهتری دارد. از روی الگوی دوجی صلیب بهتنهایی نمیتوان درباره حرکت بازار نتیجهگیری کرد، بلکه باید به کندلها و الگوهای دوجی کناری آن توجه شود. موارد فوق جزء مشهورترین و قابلتوجهترین الگوهای دوجی در تحلیل تکنیکال هستند که میتوان آنها را بهصورت تکی بررسی کرد، اما برخی از الگوهای مشهور در تحلیل تکنیکال هستند که میتوان آنها را بهصورت جفتی، سهتایی یا دربرابرهم بررسی کرد. الگوی دوجی استار یا الگوی ستاره یکی از آنهاست که در ادامه به بررسی آن میپردازیم.
کندل یا الگوی دوجی استار چیست؟
الگوی دوجی استار «Star Doji» به الگویی دوجی گفتهمیشود که یک بدنه کوتاه دارد. درحقیقت زمانی این الگو شکل میگیرد که در نتیجه یک شکاف در لایههای زیرین قیمت و در بالای روند حرکتی ایجاد شده باشد. آنگاه یک کندل با بدنه کوچک در بالا یا پایین یک کندل بزرگ شکل میگیرد که بالا و پایینبودن آن میتواند نتایج متفاوتی داشته باشد. برای درک این موضوع باید درنظرداشت که مدل الگوی دوجی استار یا ستاره دو نوع الگوی دوجی استار یا ستاره صبحگاهی و عصرگاهی دارد. این دو نوع دوجی را میتوان بهصورتزیر بررسی کرد:
الگوی ستاره صبحگاهی از تشکیل سه شمع متوالی ایجاد شده که سبب برگشت روند میشوند. ستاره صبحگاهی معمولاً در آخر روندهای نزولی ظاهر میشود. تریدرها با استفاده از این الگو در انتهای یک خط روند نزولی و استفاده از اندیکاتورهای دیگر، معکوسشدن روند را پیشبینی میکنند. این دوجی را میتوان پس از یک کندل بلند مشاهده کرد که تشخیص آن در مقایسه با سایر کندل دوجی دشوارتر است. ستاره صبحگاهی در نمودار شبیه ستارهای به نظر میرسد که در بالای یک کندل نزولی شارپ قرار گرفته و بر آن میتابد تا آن را روشن کند و انرژی صعودی به آن بدهد.
الگوی ستاره عصرگاهی، نقطه مقابل ستاره صبحگاهی است؛ بهطوریکه میتوان آن را بیانگر تغییر روند از صعودی به نزولی در نظر گرفت. درواقع ستاره عصرگاهی یک کندل صعودی بلند است که در دنباله یک کندل نزولی یا صعودی کوتاه تشکیل میشود. درادامه آن نیز یک کندل نزولی بزرگ شکل میگیرد که حداقل به اندازه نصف کندل صعودی ارتفاع دارد. الگوی ستاره عصرگاهی مانند یک ستاره میماند که پایینتر از کندل صعودی شارپ قرار گرفته و نزول و افولکردن آن را نشانمیدهد. کندل دوجی یا الگوی دوجی ستاره، یکی دیگر از الگوهای کاربردی در تحلیل تکنیکال است که میتواند در کنار سایر اندیکاتورها برای نتیجهگیری از بازار بسیار مفید و کاربردی واقع شود.
نکته
اگرچه میدانیم الگوی دوجی چیست، الگو یا کندل دوجی بهتنهایی برای تصمیمگیری کفایت نمیکند، بلکه باید در کنار انواع کندل دوجی از اندیکاتورها و دیگر ابزارهای مالی استفاده شود.
محدودیتهای الگوی شمعی دوجی چیست؟
اگرچه الگوهای دوجی یا کندل دوجی، یکی از ابزارهای اولیه تریدرها هستند و اهمیت بسیاری دارند، بهدلیل برخی محدودیتها نمیتوان به آن تکیهکرد؛ بههمیندلیل همواره توصیهمیشود از الگوهای دوجی بهتنهایی برای تصمیمگیری استفاده نشود و در کنار آنها، حتماً از دیگر ابزارهای تحلیلی هم استفاده شود. درواقع میتوان محدودیتهای کندل دوجی را بهصورتزیر بررسی کرد:
- الگوهای دوجی در حقیقت نشانگرهایی خنثی هستند که اطلاعات مهم، اما بسیار اندکی را به تریدر میدهند.
- برخی از انواع کندل دوجی که الگوهای شمعی سه تایی در این مطلب معرفی شدند، بهندرت در نمودارهای قیمت ظاهر میشوند؛ بنابراین نمیتوان همیشه از نتیجه حاصل از تشکیل آنها در نمودار بهرهگرفت.
- الگوهای دوجی صددرصد قابلاعتماد نیستند؛ زیرا پس از تشکیل آنها، بازگشت قیمت تضمینی نیست، بلکه تنها یک فرضیه درصورت ظاهرشدن آنهاست که بیشتر به واقعیت تبدیل میشود، اما نمیتوان کاملاً روی آن حساب کرد.
موارد فوق را میتوان اصلیترین محدودیتهای کندل دوجی درنظرگرفت؛ بنابراین اگر شما یک تریدر مبتدی هستید، باید حتماً با این کندلها آشنایی داشته باشید، اما نباید بهتنهایی در تحلیلهای خود روی آنها حساب کنید، بلکه دیگر ابزارهای تحلیلی را همراه با آنها استفاده کنید و از تحلیلهای بنیادی نیز غافل نشوید.
پرسشهای متداول
الگوی دوجی یکی از الگوهای شمعی است که در آن، معمولاً قیمتهای آغازین، پایانی، بالاترین و پایینترین قیمت در آنها برابر یا بسیار بههم نزدیک هستند. این موضوع در هر نوع از الگوهای دوجی بهشکلی متفاوت دیدهمیشود.
الگوهای دوجی انواع مختلفی دارند که از جمله آنها میتوان به الگوی دوجی صلیب، الگوی دوجی سنجاقک، الگوی دوجی سنگ قبر، الگوی دوجی دابل، الگوی دوجی استار و… اشاره کرد.
الگوهای دوجی اطلاعات کلی را به تریدر منتقل میکنند و نمیتوانند بهتنهایی الگوی کاملی برای تحلیل تریدرها باشند؛ بههمیندلیل باید در کنار انواع کندل دوجی از دیگر نمودارها و ابزارهای تحلیلی مانند اندیکاتورها استفاده شود.
برای یادگیری “تحلیل تکنیکال” مسیر زیر را به شما پیشنهاد میکنیم: