سرمایه گذاری مطمئن با سود بالا

مالی و سرمایه گذاری
کتاب های مدیریت مالی و سرمایه گذاری
سرمایهگذاری به معنای تخصیص پول در بازارهای مالی، بورس اوراق بهادار و هر فعالیت اقتصادی دیگر است. فرد یا سازمان سرمایهگذار متعهد میشود خرید مالی تجهیزات و سایر موارد مورد نیاز بنگاه اقتصادی را بر عهده بگیرد و در مقابل از سود سهام منفعت کسب کند. علم سرمایهگذاری را میتوان علم خرید کالایی دانست که در حال حاضر بازار یا کاربرد ندارد اما آیندهی درخشانی پیش روی آن محصول است. در چنین شرایطی سرمایهگذاری بر روی این کالا بسیار سودمند خواهد بود. سرمایهگذاری میتواند از طریق اشخاص حقیقی یا اشخاص حقوقی نظیر بنگاههای سرمایهگذاری، دولت و سایر نهادها انجام گیرد.
هوش مالی چیست؟
مشاهده سیاستهای پولی و مالی، استراتژی و سرمایهگذاری افراد موفق و ثروتمند، یکی از بهترین راههای افزایش هوش مالی و درآمد بیشتر است. از نظر بسیاری از افراد ثروتمند نظیر رابرت کیوساکی، هوش مالی یک مهارت اکتسابی است که میتوان آن را آموخت. هوش مالی یکی از انواع هوش به شمار میآید. این هوش شامل توانایی انسان در درک و تحلیل مسائل مالی است که میتوان آن را از زوایای مختلف مورد تحلیل و بررسی قرار داد. هوش مالی را میتوان به به 5 بخش تقسیم کرد. کسب درآمد بیشتر، حفظ، بودجهبندی پول، اهرمسازی پول و بهروز نمودن اطلاعات مالی. برای افزایش هوش مالی باید گام های آن را به ترتیب آموخت.
بورس یکی از راههای سرمایهگذاری پرطرفدار در سراسر جهان به شمار میآید. نام دیگر بورس در سرمایه گذاری مطمئن با سود بالا ایران بهابازار است و به بازاری گفته میشود که برروی کالا، ارز، قراردادها و اوراق بهادار قیمت و ارزشگذاری میکند. بورس در ایران به نوعِ بورس اوراق بهادار و بورس کالا دستهبندی میشود. یکی از معتبرترین بورسهای جهان، بورس نیویورک است که حجم معاملات و و ارزش شرکتهای آن بسیار بالا است. اگر به بازار بورش علاقمند هستید بهترین کتاب بورس را میتوان از فیدیبو خریداری کرد.
نحوه آشنایی با زبان تخصصی مالی
آشنایی با اصطلاحات مالی و مفاهیم مالی کلید موفقیت در این بازار پرخطر و پرریسک است. فیدیبو مرجع کاملی برای عرضهی کتابهای مالی و سرمایهگذاری به شمار میآید. بهترین کتابهای سرمایهگذاری نظیر کتاب بازار سرمایه، کتاب اقتصاد مالی، کتاب حسابداری، کتاب ارزیابی مالیات و امور بیمه را میتوان در فیدیبو مشاهده کرد. بهترین کتاب های مالی نظیر کتاب مدیریت مالی، کتاب حقوق مالی، امور مالی، تامین مالی، حسابداری مالی را نیز بخش دیگر از اثار مربوط به حوزه مالی و سرمایهگذاری است. علاوه بر کتابهای تحلیلی در این حوزه میتوان کتابهای آمادگی آزمون و بهترین کتاب بورس را نیز از فیدیبو تهیه کرد.
سود بالا و درآمد مطمئن در صندوقهای سرمایهگذاری
مرکز پردازش اطلاعات مالی ایران (فیپیران) عملکرد صندوق های سرمایه گذاری شرکت سبدگردان آسمان را برای سال منتهی به ۳۱ اردیبهشت ماه ۱۳۹۸ اعلام کرد.
صندوقهای در سهام؛ سود 123 درصدی
رپرتاژ آگهی: شرکت سبدگردان آسمان دارای ۲ صندوق سرمایه گذاری در سهام است. صندوق آسمان یکم که صندوقی صدور و ابطالی است توانست طی سال منتهی به ۳۱ اردیبهشت ماه ۱۳۹۸ بیش از ۱۲۳ درصد بازدهی را نصیب سرمایه گذاران خود کند. صندوق آسمان آرمانی سهام دیگر صندوق در سهام این شرکت است که در بورس قابل معامله (ETF) است؛ این صندوق نیز با بازدهی ۹۸ درصد توانست جوابگوی صندوق بازان بورسی باشد و جزو بهترین سودهای گروه صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله در بورس باشد.
این ۲ صندوق به دلیل ماهیت شان که اغلب سرمایه گذاری خود را در سهام و بورس انجام می دهند، در دسته صندوق های «پرریسک» قرار می گیرند.
صندوقهای سرمایهگذاری مختلط؛ سود 102 درصدی
صندوق سرمایهگذاری آسمان خاورمیانه صندوق مختلط شرکت سبدگردان آسمان است؛ این صندوق با ترکیب بیشتر در سهام و اوراق با درآمد ثابت توانست طی سال منتهی به ۳۱ اردیبهشت ماه ۱۳۹۸، ۱۰۲ درصد بازدهی به دست آورد. هم اکنون ترکیب دارایی این صندوق شامل 50 درصد سهام، 29 درصد اوراق با درآمد ثابت، 21 درصد سپرده بانکی است.
این صندوق به دلیل ماهیتش که به نسبت مساوی و نزدیک به هم در اوراق بادرآمد ثابت، سهام و سپرده بانکی سرمایه گذاری می کند، در دسته صندوق های با «ریسک متوسط» قرار می گیرند. بازدهی صندوق سرمایه گذاری آسمان خاورمیانه در این مدت جزو بالاترین سودهای صندوق های سرمایه گذاری کشور بود.
صندوقهای سرمایهگذاری با درآمد ثابت؛ سود 24 درصدی
شرکت سبدگردان آسمان با پذیرهنویسی صندوق سرمایهگذاری با درآمد ثابت آسمان امید در بهمن ماه ۱۳۹۷، توانست دایره خدمات خود را به سرمایه گذاران ریسک گریز و علاقمند به درآمد ثابت توسعه دهد. این صندوق طی ۴ ماه اول فعالیت خود یعنی بهمن و اسفند ماه ۱۳۹۷ و فروردین و اردیبهشت ماه ۱۳۹۸ به ترتیب با کسب بازدهی سالیانه ۲۰.۲، ۲۳.۲، ۲۲ و ۲۴ درصد توانست خود را به عنوان مدعی محقق ساز بازدهی مناسب در بین صندوق های با درآمد ثابت اثبات کند؛ صندوق آسمان امید در حالی توانست سود سالیانه شده ۲۴ درصدی را در اردیبهشت امسال نصیب سرمایه گذاران خود کند که در دوره کوتاه فعالیت خود توانسته است با رتبه چهارم پربازده ترین های صندوق های بادرآمد ثابت قابل معامله در بورس، یکی از بالاترین سودهای صندوق های سرمایه گذاری را نصیب سرمایه گذاران خود کند.
صندوق با درآمد ثابت آسمان امید با ترکیب دارایی 70 درصدی اوراق با درآمد ثابت، 25 درصدی سپرده بانکی و 5 درصدی سهام تلاش دارد که بتواند مناسب ترین سودها را نصیب سرمایه گذاران ریسک گریز خود کند.
این صندوق به دلیل ماهیتش که اغلب در اوراق بادرآمد ثابت و سپرده بانکی سرمایه گذاری می کند، در دسته صندوق های با «ریسک نزدیک به صفر» قرار می گیرند.
جهت راهنمایی جهت سرمایهگذاری در صندوقهای سرمایهگذاری با ما تماس بگیرید
مولفههای مالی و اقتصادی تاثیرگذار در جذب سرمایه
همه افراد هر روز در معرض نوعی ریسک قرار میگیرند، خواه رانندگی و پیادهروی در خیابان ، خواه سرمایهگذاری یا مواردی دیگر. شخصیت، سبک زندگی و سن سرمایهگذار از مهمترین عواملی است که برای مدیریت سرمایهگذاری فردی و اهداف ریسک در نظر گرفته میشود. هر سرمایهگذار مشخصا دارای پروفایل ریسکپذیری متفاوتی است که بر اساس قدرت مقاومت او در برابر تغییر شرایط مشخص میشود. وقتی صحبت سرمایهگذاری به میان میآید باید در نظر داشت که رابطهی تنگاتنگی میان ریسک، خطر و پاداش وجود دارد. به قول معروف «نابرده رنج، گنج میسر نمیشود». به طور کلی، با افزایش ریسکهای سرمایهگذاری، سرمایه گذاران برای جبران پذیرفتن این ریسکها، انتظار بازده یا پاداش بیشتری را دارند. در ادامه پس از بررسی انواع ریسک های سرمایه گذاری، به بررسی مولفه های مالی و اقتصادی تاثیرگذار در جذب سرمایه می پردازیم.
در مقالات پیشین در ارتباط با “مسیر تبدیل استارتاپ از ایده تا عرضهی اولیه سهام” صحبت نمودیم و به بررسی مراحل سرمایه گذاری استارتاپ ها پرداختیم. در این مقاله با تمرکز بر شاخص های مالی و اقتصادی به نحوه جذب سرمایه گداران و نحوه تصمیم گیری آنها می پردازیم.
در شکل زیر شماتیکی از این رابطه بیان شده است. برای این که بتوانید درک کنید که چه عوامل و فاکتورهایی در یک کسب و کار برای سرمایهگذاران جذاب است، ابتدا باید با ریسکهای سرمایهگذاری آشنا شوید و بدانید که سرمایهگذاران چگونه و از طریق چه راههایی، کسب و کارها را میسنجند.
رابطهی ریسک یا خطر با بازگشت سرمایه یا پاداش (برگرفته از Investopedia)
ریسک در سرمایه گذاری
به طور کلی در اصطلاح مالی، ریسک اختلاف درآمد یا آوردهی واقعی یک کسب و کار نسبت به درآمد یا سود مورد انتظار آن کسب و کار، در گذر زمان رشد استارتاپ است. ریسک یا خطر در واقع احتمال از دست دادن بخش یا تمام سرمایهی اولیهای است که وارد کسب و کار کردهاید.
به صورت کمی، ریسک معمولاً با در نظر گرفتن رفتارها و نتایج تاریخی کسب و کار ارزیابی می شود. در امور مالی، «انحراف معیار» یک معیار متداول مرتبط با ریسک است. انحراف معیار به اندازهگیری نوسانات ارزش داراییها در مقابل میانگین ارزش داراییهای پیشین کسب و کار در یک بازه زمانی مشخص است.
بر اساس طبقه بندی سایت Investopedia و wallstreetmojo ریسکهای مالی به دو بخش کلی سیستماتیک و غیر سیستماتیک بخشبندی شده که دارای زیر بخشهای دیگری از قبیل شکل زیر هستند.
شماتیکی از ریسکهای مالی یک کسب و کار
در ادامه به شکل خلاصه به تعریف انواع ریسکها پرداخته میشود:
- ریسک بازار: به ریسکی گفته میشود که ممکن است یک سرمایهگذاری به دلیل تغییرات و تحولات اقتصادی در برابرش قرار گرفته و ممکن است ارزش و سرمایهی خود را از دست دهد. اصلیترین بخشهای ریسک بازار به قسم زیر است:
- ریسک سهامی
- ریسک نرخ بهره/ سود
- ریسک ارز
شماتیکی از تاثیر ریسک افقی بر سرمایه
- ریسک طول عمر: هر وقت هر سرمایهگذاری بیش از زمان پیشبینی شدهی سرمایهگذاران به طول میانجامد، دچار این قبیل ریسکها میشود که عموما وارد سرزمینی ناشناخته شده که عموما نمیتوان درکی از خطرات پیش رو داشت.
- ریسک سرمایهگذاری خارجی: به ریسکی گفته میشود که به دلیل سرمایهگذاری در کشورهای خارج از کشور به وقوع می پیوندد، در واقع سرمایهگذاران با عواملی چون پایین آمدن شاخص اقتصادی GDP آن کشور، بالا رفتن تورم، ناآرامیهای مدنی و … مواجه میشوند.
حال که با خطرات و ریسکهای یک سرمایهگذاری آشنا شدید، جدا از اینکه خودتان میتوانید از روشهای مدیریت و شناخت ریسک برای پایین آوردن و مطمئن کردن کسب و کار خود اقدام کنید، دید بهتری از روش تصمیمگیری سرمایهگذارها بر یک کسب و کار دارید. در ادامه به شاخصهای پر اهمیت یک کسب و کار برای سرمایهگذاران پرداخته میشود، تا بتوان دید بهتری برای سنجش یک کسب و کار پیدا کرد و با ریسکهای آن آشنا شد.
شاخصههای مالی سنجش کسب و کارها
عموما سرمایهگذاران برای شناسایی ریسک کسب و کار از روشهای مختلف ارزیابی شرکتها مانند روش نسبتها یا نرخ بازگشت سرمایه و … استفاده میکنند. عموما قبل از پذیرش سرمایهگذار خارجی، هر بنیانگذاری خود به نوعی در حال سرمایهگذاری بر روی کسب و کارش است، پس بهتر است که با برخی از این شاخصهای مالی آشنا شوید تا بتوانید پیشبینی درستی به سرمایهگذار از کسب و کارتان ارائه دهید.
از برخی شاخصهای اقتصادی مانند IRR و NPV می توان برای تعیین میزان مطلوبیت یک پروژه و ارزش افزوده ایجاد شده توسط آن شرکت استفاده کرد. در حالی که یکی از این شاخصها به صورت درصدی استفاده میشود، دیگری به صورت رقم واحد پولی (دلار، ریال و …) بیان میشود.
ارزش فعلی (PV) و ارزش فعلی خالص (NPV)
ارزش فعلی (PV) آن ارزشی است که است که خالص جریانات نقدی ورودی در حال حاضر برای شرکت دارند. خالص ارزش فعلی (NPV) همان ارزش فعلی است که میزان کل سرمایهگذاری انجام شده در پروژه از آن کم میشود. به بیانی دیگر در فرمولهای زیر آورده شده است:
شاخص سود آوری (PI)
شاخص دیگری که از PV و NPV میتوان استخراج کرد، شاخص سود آوری (PI) میباشد که به شکل درصد بیان شده و به قرار فرمول زیر است:
به طور مثال اگر در ابتدا یک سرمایهگذاری ۱۰۰ واحدی روی طرح انجام شده باشد و سپس در سال اول ۵۰ واحد درآمد و در سال دوم ۵۰ واحد هزینه و ۱۵۰ واحد درآمد در شرکت وجود داشته باشد (آورده شده در شکل ۱-۴)، با در نظر گرفتن نرخ بهره/ تنزیل ۱۰% شاخصها به صورت زیر محاسبه میشود.
جریانات درآمد – هزینهی شرکت (برگرفته از آموزههای مهندس پورمددکار)
درواقع ارزش خالص فعلی گویای آن است که اگر روی این طرح ۱۰۰ واحد پولی سرمایه گذاری شود با توجه به نرخ بهره / تنزیل ۱۰% (عموما در حالت واقعی نرخ سود بانکی برابر با نرخ تنزیل در نظر گرفته میشود) نه تنها بعد از دو سال ۱۰۰ واحد پولی به سرمایهگذار بازگشت داده میشود بلکه ۲۰ واحد پولی اضافی هم به آن داده میشود، به معنای دیگر نه تنها اصل ارزش سرمایه نگه داشته میشود، بلکه ۲۰ واحد پولی سود نیز به آن پول اضافه خواهد شد. اگر نرخ تنزیل بالاتر گرفته میشد امکان منفی شدن این شاخص هم وجود دارد.
بعد از مشخص شدن سوددهی طرح باید میزان سوددهی به صورت نسبی و بدون واحد مشخص شود تا دید آیا آن طرح با توجه به سودده بودن برای سرمایهگذاری مناسب است یا خیر، برای رسیدن به این مهم از شاخصهایی به نام نرخ بازده داخلی یا نرخ بازگشت سرمایه استفاده میکنند.
نرخ بازده داخلی (IRR) و نرخ بازگشت سرمایه (ROR/ROI)
نرخ بازده داخلی (IRR = Internal Rate of Return) نرخی است که سود و زیان یک پروژه را مشخص میکند. تحلیلگران اقتصادی معمولا از این فاکتور در کنار ارزش خالص فعلی (NPV) استفاده میکنند. این مسئله به این دلیل است که هردو روش، مشابهاند ولی متغیرهای متفاوتی دارند.
با کمک ارزش خالص فعلی، میتوانید به یک نرخ تنزیل مشخص برای شرکت خود دست پیدا کنید و سپس ارزش فعلی سرمایهگذاری را محاسبه کنید. اما در نرخ بازده داخلی، باید بازگشت واقعی جریانهای نقدی پروژه را محاسبه و سپس این نرخ بازگشت را با نرخ مانع شرکت (Hurdle Rate) مقایسه کنید. اگر نرخ بازده داخلی بیشتر باشد، سرمایهگذاری شما، یک سرمایهگذاری ارزشمند خواهد بود. ضرورتا IRR نرخی است که در آن NPV مربوط به یک سرمایهگذاری، برابر صفر است. فرمول IRR به قرار فرمول زیر است:
که در رابطه بالا:
- Ct = سود خالص برای دوره زمانی مورد نظر سرمایه گذاری مطمئن با سود بالا
- t = تعداد دوره زمانی
- r = نرخ بهره در دوره زمانی مورد نظر
- I = میزان سرمایهگذاری
در مثال ذکر شده در بخش قبلی میزان IRR به قرار زیر است:
هر سرمایهگذاری با توجه به زمینهی طرح و ریسکهای مورد انتظار، شاخصی به نام حداقل نرخ جذب کننده (MARR = Minimum Acceptable Rate of Return) برای خود تعریف میکند که اگر شاخص IRR بیشتر از آن باشد حتما بر روی طرح سرمایهگذاری میکند و اگر کمتر باشد ریسک سرمایهگذاری را نمیپذیرد.
نرخ بازده (RoR = Rate of Return/ Return on Investment) را می توان برای هر سرمایهگذاری، از وسیله نقلیه و املاک و مستغلات گرفته تا اوراق قرضه، سهام و هنرهای زیبا اعمال کرد. RoR با هر دارایی کار می کند به شرط آنکه دارایی در یک زمان خریداری شود و در دوره ای در آینده جریان نقدی ایجاد کند. سرمایه گذاریها، تا حدی بر اساس نرخ بازده گذشته ارزیابی میشوند، که میتواند در مقایسه با داراییهای همان نوع برای تعیین جذاب ترین سرمایه گذاریها ارزیابی شود. بسیاری از سرمایه گذاران دوست دارند قبل از انتخاب سرمایه گذاری ، نرخ بازده مورد نیاز را انتخاب کنند. این نرخ از فرمول زیر به دست میآید:
نقطهی سر به سر (Break Even Point)
در مقالات پیشین در ارتباط با دره مرگ و روش های تامین مالی آن صحبت نمودیم. چنان چه علاقه مند به این مقاله هستید میتوانید از طریق کلیک بر روی عبارت “راهکارهای تامین مالی در درهی مرگ استارتاپها” اقدام نمایید.
تجزیه و تحلیل نقطهی سر به سر در اقتصاد، کسب و کار و حسابداری هزینه به نقطهای اشاره دارد که در آن هزینه کل با درآمد کل برابر میشود. برای تعیین تعداد واحدها یا ارزش و میزان درآمد مورد نیاز برای تأمین کل هزینه ها (هزینه های ثابت و متغیر) از تحلیل نقطه سر به سر استفاده می شود.
به طور خلاصه:
- در نقطه سر به سر، شرکت هیچ ضرر و زیانی نمی کند.
- نقطه سر به سر در جایی رخ می دهد که میانگین درآمد = میانگین هزینهی کل (AR = ATC)
- نقطه سر به سر در جایی رخ می دهد که درآمد کل = هزینه کل (TC = TR)
طبق تعریف به دیاگرام زیر خواهیم رسید:
دیاگرامی از نقطهی سر به سر تعدادی و ارزشی
تعریف فرمولی نقطهی سر به سر
(هزینه متغیر در واحد محصول – قیمت فروش در واحد محصول) / هزینههای ثابت = نقطه سر به سر تعدادی
- هزینههای ثابت (Fixed Costs) به هزینههایی گفته میشود که با تغییر میزان محصول و تولید تغییری نمیکنند. (عموما در طی سال در نظر گرفته میشود، مانند، حقوق، اجاره، تجهیزات ساختی و …)
- قیمت فروش در واحد محصول (Price) به قیمت هر کدام از محصولات به صورت واحدی گفته میشود.
- هزینه متغیر در واحد محصول (Variable Costs) به هزینههایی گفته میشود که برای تولید یک واحد از محصول به صورت مستقیم نیاز است.
قابل ذکر است که قیمت فروش واحد محصول منهای هزینه متغیر واحد محصول، حاشیه سود هر واحد است. به عنوان مثال، اگر قیمت فروش کتاب 100 هزار تومان و هزینههای متغیر آن 5 هزار تومان برای ساخت کتاب باشد، 95 هزار تومان حاشیه سود در واحد محصول است و به جبران هزینههای ثابت کمک میکند.
اصولا نقطهی سر به سر در اولین مراحل تصمیمگیری برای سرمایهگذاری بر استارتاپها صورت میگیرد، زیرا دلایل زیادی وجود دارد تا به آن نقطه نرسید یا به عنوان استراتژی خود مشخص کنید که چه قدر از آن ارزش را میخواهید صرف چه هزینههایی کنید. به همین دلیل در اولین مرحله این شاخص تحلیل میشود تا در صورت منطقی بودن به مراحل بعدی رجوع شود. به طور مثال در مرحلهی بعدی با رسم جریان درآمد – هزینه در دو حالت عادی و تجمعی، زمان رسیدن به نقطه سر به سر تجمعی و عادی را محاسبه میکنند، تا با تحلیل آن دو نمودار، به میزان ریسکهای احتمالی موجود در روند رشد کسب و کار بپردازند.
تیم سرمایه گذاری صندوق پژوهش و فناوری گیلان جهت توانمندسازی استارتاپ ها و کسب و کارهای نوپا، فایل excel مورد نیاز جهت تحلیل مولفه های مالی را آماده نموده است. چنان چه تمایل به دریافت این فایل نمونه دارید، می توانید درخواست خود را با موضوع “دریافت فایل excel تحلیل مولفه های مالی” به آدرس پست الکترونیک صندوق گیلان ([email protected]) ارسال نموده یا در زیر همین پست آدرس پست الکترونیک خود را یادداشت بفرمایید.
سرمایه گذاری مطمئن با سود بالا
امروز کارت اعتباری #بلوبانک رسید دستم. الحق که پکینگ و هویت بصریش حس اعتماد و احترام خیلی خوبی بهم .
به به ، بلوکارت منم رسیییید 😍👍از نظر برندینگ و دیجیتال مارکتینگ واقعا عالی اومدن جلو ، حقشونه که ب.
والا من از روزی که رسید دستم همه بانکامو منتقل کردم بهش. یکی دوتا مشکل هم باهاش داشتم که تیم پشتیبا.
واقعا رابط کاربری اپلیکیشن فوق العاده خوب و راحته. تبریک میگم بهتون من ک بی صبرانه منتظرم کارت بانکی.
امنیت حسابها در بلوبانک
نحوه حفاظت از سرمایه مشتریان
مبالغ سپردههای مشتریان در چارچوب ضوابط قانونی و تا سقف قانونی تعیین شده مورد تضمین «صندوق ضمانت سپردههای بانک مرکزی» است..
پروتکلهای امنیتی
در بلوبانک همه پروتکلهای امنیتی در سیستمهای زیرساخت بانکی و همچنین استانداردهای بانک مرکزی در خصوص تسویه وجوه و حسابداری، بهدقت رعایت شده است.
آسایش بیشتر
جایگزینی کارت بانکی با پول کاغذی به دلیل اشراف لحظهای بر داراییهای مشتریان، سبب امنیت دوچندان حسابهای بانکی شده است. این تجربه موفق نشان داده است، روند دیجیتالی شدن منجر به آسایش و راحتی بیشتری برای مشتریان میشود.
ارتباط با ما
آدرس : تهران، خیابان نلسون ماندلا، خیابان شهید رحیمی، پلاک ۴۳
تلفن : ۸۷۶۴۱ - ۰۲۱پایان سقوط لیر ترکیه؟
بورسان- سلیمان کرمی : در ادامه افت ۴۵ درصدی ارزش لیر در سال قبل میلادی از ابتدای ۲۰۲۲ لیر ۲۲ درصد کاهش ارزش را تجربه کرده است.
از نکات جالب توجه این روزهای اقتصاد بینالملل سقوط دوباره ریال ایران همراه با لیر ترکیه است. ارزش هر لیر ترکیه نیز در حال نزدیک شدن به کمترین میزان تاریخی خود در برابر دلار است. در یک ماه گذشته هر لیر ترکیه افت نزدیک به ۱۳ درصدی ارزش را در برابر دلار تجربه کرده است. نرخ دلار به لیر به ۱۷ رسیده است. امروز برخلاف روزهای گذشته اندکی از تب افت ارزش لیر کاسته شده و این سوال مطرح میشود که آیا افت ارزش لیر به پایان رسیده است؟چرا ارزش لیر افت کرد؟
حدود ۶ ماه قبل ارزش لیر ترکیه به واسطه سیاستهای انبساطی اردوغان بدون توجه به وضعیت تورم افت چشمگیری را تجربه کرد. به نحوی که هر دلار در ترکیه تا بیش از ۱۸ لیر نیز در معاملات روزانه فارکس رسیده بود. با این حال وعدههای اردوغان برای حفظ ارزش لیر از طریق ابزارهایی مانند سپردههای ارزی لیر را از ادامه مسیر نزولی متوقف کرد. اما نرخ تورم ترکیه به واسطه افت محسوس ارزش لیر، جهش قیمت انرژی و رشد قیمت مواد غذایی و همچنان سیاستهای انبساطی اردوغان در وضعیت بحرانی موجود به بیش از ۷۳ درصد رسیده است. با توجه به نرخ بهره حدود ۱۴ درصدی نرخ بهره حقیقی ترکیه اکنون در منفی ۵۹ درصد قرار دارد که از کمترین نرخ بهرههای حقیقی در جهان است.
چنین نرخ بهره حقیقی منفی طبیعتا انگیزه نگه داشتن لیر را روز به روز کمتر میکند و عموم را به سمت بازارهای دارایی برای حفظ ارزش ثروت خود ترغیب میکند. سرمایهگذاران خارجی که در اقتصاد ترکیه نقش مهمی ایفا میکنند نیز طبیعتا در چنین وضعیتی با نگرانی از کاهش ارزش دلاری سرمایه خود به سمت دیگر بازارهای سرمایهگذار در دیگر اقتصادهای نوظهور حرکت خواهند کرد.پافشاری اردوغان بر سیاست نرخ سود
اردوغان همچنان بر این عقیدهست که نرخ سود بالا نفعی برای اقتصاد ندارد و تنها فقیرها را فقیرتر و پولداران را پولدارتر میکند. وی بر اساس مدل اقتصادی مد نظر خود مطمئن است که عدم افزایش نرخ بهره باعث تقویت رشد اقتصادی به واسطه افرایش تولید و صادرات کشور میشود. شاید هم اردوغان روی کمک اقتصادهای بزرگ به ترکیه سرمایه گذاری مطمئن با سود بالا در صورت ایجاد بحران در یک اقتصاد نوظهور حساب باز کرده است و در حالیکه حدود یک سال تا انتخابات ریاست جمهوری ترکیه باقی مانده است برای حفظ صندلی خود در حال قمار روی اقتصاد ترکیه است. به وضعیت کنونی ترکیه سیاستهای انقباضی بانکهای مرکزی بزرگ جهان نظیر فد را اضافه کنید که میتواند آسیب شدید در افزایش بهره بدهی خارجی ترکیه داشته باشد.
به عقیده کارشناسان اقتصادی عدم افزایش نرخ بهره توسط اردوغان میتواند زمینه بحران را برای ترکیه ایجاد کند. زمانیکه تورم به بیشترین خود در ۲۳ سال گذشته رسیده تفکر کنونی اردوغان میتواند ترکیه را به لبه پرتگاه ببرد. اگر این سناریو محقق شود وضعیت کنونی پایان افت ارزش لیر ترکیه نیست. با همه این موارد اما هنوز افزایش آمار خرید خانه در ترکیه توسط شهروندان کشورهای همسایه مانند روسیه و ایران در چنین وضعیت اقتصادی ترکیه جالب توجه است.