مدیریت مالی چیست؟

ابزار های مالی چیست
برای تعریف ابزارهای مالی باید گفته شود که: به هر گونه از داراییهایی که قابلیت معامله کردن را داشته باشند، اتلاق می شود. که تعدادی از این ابزارها عبارتند از: وجه نقد، املاک، اسناد قانونی مانند سهام و اوراق قرضه و بهادار، که بتوان با آنها معامله انجام داد را می توان جز ابزار مالی محسوب کرد.
در واقع ابزارهای قانونی نوعی تعهد محسوب می شود که به وسیله آن، هر یک از طرفین معامله، در شرایطی خاص و در بازده زمانی مشخص، این تعهد را انجام دهد. البته این ابزار به میزان وجه نقد لازم، زمان لازم برای کسب وجه نقد و احتمال به وجود آمدن آنها نیز بستگی دارد.
طبق استانداردهای مالی بین المللی، ابزارهای مالی به دو دسته، ابزارهای نقدی و ابزارهای مشتقه، گروه بندی می شوند. همچنین برای برطرف کردن احتیاجات، که به مرور زمان گسترده تر و پیچیده تر می شوند، به وسیله موسسات مالی، ابزارهای تازه ای مانند ابزارهای مشتقه و ترکیبی، به وجود آمده و به کار می روند.
در واقع زمانی که قیمت ها کاهش یافته می توان با استفاده از از ابزارهای مالی، مانع از سقوط بازار شد. همچنین وجود این ابزارهاست که سرمایه گذاران خارجی و داخلی را تشویق به سرمایه گذاری در بازار سهام می کند، که اگر چنین نبود، آنها انگیزه ای برای سرمایه گذاری در این زمینه نداشتند و بازار سهام با استقبال روبرو نمی شد.
نقش ابزار های مالی:
همان گونه که با استفاده از ابزارهای مالی مختلف در طولانی مدت، همکاری و مشارکت مردمی را در تامین منابع به دنبال دارد، متنوع بودن ابزارهای مالی نیز افراد مختلفی را جذب بازار اورق بهادار کرده است. که برای این ابزار سه شکل و نقش گوناگون را لحاظ کرده اند:
- نقش اول، این ابزار به اشخاصی که نیاز به سرمایه دارند کمک می کند تا سرمایه گذاران برای سرمایه گذاری، وجه خود را در اختیار آنها قرار دهد و سرمایه گذاری کنند. در واقع این ابزار کمک به نقل و انتقال وجه از سرمایه گذار به نیازمند سرمایه را انجام می دهد.
- نقش دوم، ریسک هایی که بین متقاضیان و عرضه کنندگان در سرمایه گذاری های حقیقی وجود دارد، با استفاده از این ابزار به گونه ای صورت می پذیرد که ریسک بین هر دو طرف معامله تقسیم و کاهش یابد.
- نقش سوم، برای اینکه بتوان سرمایه گذاری های بزرگی را انجام داد، برای تامین مالی آن نیاز به جمع آوری پس اندازهای زیادی می باشد، که این کار بدون تجمیع صورت نمی گیرد. در واقع تجمیع بخش جدایی ناپذیر نظام مالی محسوب می شود.
طبقه بندی ابزارهای مالی:
برای طبقه بندی ابزارهای مالی در بازارهای سرمایه گذاری، از چهار ابزار استفاده می کنند که عبارتند از:
- ابزار های سرمایه ای (مالکیتی)
- ابزار های استقراضی (بدهی)
- ابزار های مشتقه
- ابزار های ترکیبی
که این روزها برای برطرف کردن احتیاجات، که به مرور زمان گسترده تر و پیچیده تر می شوند، به وسیله موسسات مالی، ابزارهای تازه ای مانند ابزارهای مشتقه و ترکیبی، به وجود آمده و به کار می روند.
ابزار مالی بازار سرمایه:
مهم ترین نقش را در استفاده از پس اندازها در سرمایه گذاری ها که هدف آن ها افزایش و توسعه سازمان ها و شرکت هاست، بازار سرمایه بر عهده دارد. زیرا این بازار در رشد اقتصادی و جذب سرمایه کمک بسیاری می مدیریت مالی چیست؟ کند. و با دریافت سرمایه از عرضه کنندگان و انتقال آن به بازار و تقاضا کنندگان و افرادی که به سرمایه احتیاج دارند، باعث بیشتر کردن گردش مالی و رشد اقتصاد کشور می شود.
در ایران 4 شرکت بزرگ هستند که به عنوان بازار سرمایه معرفی شده اند و باعث افزایش گردش مالی و اقتصاد کشور شده اند. که شامل: بورس کالا، بورس اوراق بهادار تهران، بورس انرژی و فرابورس می باشند.
ابزارهایی که در بازار سرمایه هستند عبارتند از:
ابزارهای تأمین مالی دراز مدت:
- سهام: در شرکت های سهامی، سهم بخشی از سرمایه شرکت محسوب میشود که بر اساس آن تعهدات، منافع صاحب سهم و میزان مشارکت او در شرکت مشخص می شود. این سهام قابل نقل و انتقال و معامله می باشد. و انواع آن عبارتند از:
- سهام عادی: اصلی ترین ابزار در بازار سرمایه سهام عادی می باشد زیرا قابلیت معامله در بازار بورس را دارد و شخصی که صاحب درصد مشخصی از سهام شرکت بوده، یعنی به همان میزان از سود و مزای شرکت سهیم می باشد. که به دو بخش سهام با نام و سهام بی نام دسته بندی می شوند.
- سهام ممتاز: دارندگان این سهام نسبت به سهام عادی از مزایای بیشتری برخوردارند، زیرا دارای سود بیشتر و همچنین اولویت در زمان پرداخت سود حتی در زمان ورشکستگی با آنهاست.
- اوراق قرضه: این اوراق اسنادی می باشند که به موجب آن شخص که آن را ارئه می دهد تعهد می کند که در زمان خاصی مبالغ مشخصی را به عنوان سود سالانه، به دریافت کننده اوراق پرداخت کند و پس از پایان مدت مشخص شده، اصل مبلغ را از او دریافت کند.
- اوراق مشارکت: چون در قوانین اسلامی امکان انتشار اوراق قرضه وجود ندارد، اوراقی جایگزین آنها قرار گرفته است که اوراق مشارکت نامیده می شود که این اوراق با مجوز بانک مرکزی برای دوره ای مشخص و با قیمت اسمی معین، به سرمایه گذارانی که هدف آنها مشارکت در طرح هایی مانند طرح توسعه و عمرانی دولت و شهرداری و شرکت های دولتی و…است، ارائه می شود و صادر کننده اوراق تعهد می کند که اصل پول و سود آن را در تاریخ مشخصی بازپرداخت کند.
ابزارهای ویژه مدیریت خطر:
از گذشته تا کنون سرمایه گذاری همیشه با خطر ریسک همراه بوده است و بازار سرمایه هم به دلیل نوسانات قیمت با این ریسک مواجه است. ابزارهای مشتق ابزاری هستند که به کمک بازار سرمایه آمده اند تا برای این بازار ریسک را کاهش دهد. ارزش این ابزار مساوی با ارزش اوراق قرضه و دارایی های مالی است و ارزش مجزا و مستقلی ندارد.
مدیریت دارایی:
کسانی که بخواهند در بازار سرمایه، سرمایه گذاری کنند، باید مرتب این بازار را مورد ارزیابی قراردهند و زمان زیادی را برای این کار اختصاص دهند. چنانچه اشخاص زمان لازم و تخصص کافی برای این بررسی و ارزیابی ها را نداشته باشند باید با مراجعه به شرکت هایی که تخصص لازم در این زمینه را داراست، سرمایه و دارایی خود را مدیریت کنند.
ابزار مالی اسلامی (صکوک):
در زبان عربی از کلمه صکوک به جای واژه چک یا سفته استفاده می شود که در همه اسناد مالی و تعهدات خود از این کلمه استفاده می کنند. در واقع به اوراق بهاداری که قابلیت معامله کردن را با قیمت یکسان و همچنین مورد تایید اسلام باشد را صکوک می گویند و دارندگان این اسناد و مدارک بصورت مشارکت صاحب یک یا چندین سهم از دارایی ها و سود به دست آمده از آنها می باشند.
ساختار ابزار مالی اسلامی (صکوک):
ابزارمالی اسلامی به دو دسته انتفاعی و غیر انتفاعی تقسیم می شوند، که عبارتند از:
ابزارهای مالی غیر انتفاعی صکوک:
این ابزار به دو صورت، اوراق قرضالحسنه و اوراق وقفی می باشد.
- اوراق وقفی: اسناد با نامی هستند که با قیمت اسمی مشخص برای تاریخی مشخصی منتشر می شوند و به عهده کسانی که هدف شرکت در طرح های عام المنفعه را دارند، گذاشته می شوند.
- اوراق قرض الحسنه: اسناد بهاداری هستند که به موجب آنها بدون گرفتن هیچ گونه بهره ای منتشر می شوند و بر طبق قرارداد ناشر اوراق فقط به میزان مبلغ اسمی و در تاریخ مشخص شده، باید مبلغ را پرداخت کند و هیچ بهره ای بابت آن مبلغ و اوراق از او دریافت نمی شود.
ابزارهای مالی انتفاعی صکوک:
ابزار مالی انتفاعی صکوک با هدف کسب سود درتاریخ مشخصی هستند، و قابلیت فروش در بازار ثانویه را دارند. تعدادی از این ابزار عبارتند از: اوراق سلف، اوراق جعاله، اسناد اجاره، اسناد مرابحه، اسناد منفعت، اسناد استصناع.
حسابداری ابزارهای مالی:
ابزارهای مالی به گونه ای نگهداری میشوند که نه الگوی ارزش منصفانه و نه الگوی قیمت تمام شده مستهلک شده نمیتوانند راه حل مناسبی برای آنها باشند، لذا برای نگهداری از آنها به الگویی جداگانه احتیاج داریم. برای اینکه بتوان از میان ابزارهای مالی داوری کرد یا بهترین را برگزید باید مبنا را گستره تحقق اهداف مالی آن در نظر گرفت. سوالی که در اینجا پرسیده می شود این است که آیا اندازه گیری ابزار مالی بر مبنای ارزش منصفانه صحیح تر است یا بر مبنای مدل ارزیابی ترکیبی؟ که پاسخ را باید در مزایای ارزیابی بر مبنای ارزش منصافانه داد که چنین است:
- ارائه صورتهای مالی بر این مبنا به وسیله استفاده کنندگان، ارتباط و درک بهتری برای اطلاعات مالی به همراه دارد.
- با استفاده از این ارزش، هدف گزارشگری عملکرد نیز برآورده می شود.
- با استفاده از آن استفاده کنندگان می توانند به اطلاعات قابل قبول و مطمئن تری رست یابند.
- اطلاعات کافی را برای تصمیم گیری نهایی را، ارزش منصافه به تنهایی انجام می دهد.
- با کمک از این ارزش پیچیدگی صورت های مالی کمتر و درک پذیری گزارشات بیشتر می شود.
- با استفاده از ارزش منصفانه قابلیت های مقایسه افزایش پیدا می کند.
- همه ابزارهای مالی با کمک ارزش منصفانه شفافیت پیدا می کنند.
سخن پایانی:
در پایان همان گونه که گفته شد، از اهداف مهم استفاده از ابزارهای مالی در بورس، کم کردن ریسک که ناشی از نوسانات قیمتها است، می باشد. لذا کارشناسان معتقدند که با آگاهی و شناخت از ابزارهای مختلف مالی می توان مردم را به سرمایه گذاری در بازار سرمایه تشویق کرد و از اشخاصی که مازاد سرمایه دارند و می خواهند در جایی مطمئن سرمایه گذاری کنند، به کسانی که نیاز به سرمایه دارند، معرفی کنند. تا هم سرمایه گذار در جایی مطمئن سرمایه گذاری کند و هم سرمایه پذیر نیازهای مالی خود را با استفاده از آن سرمایه برطرف کند. که این ابزار رشد اقتصاد کشور را هم به همراه دارد.
بودجه بندی چیست و به چه دردی می خورد؟
احتمالا شما هم تجربه این را داشته اید که دوست داشته باشید کالایی را تهیه کنید اما از لحاظ مالی قدرت پرداخت آن کالا را نداشته اید. بودجه بندی به شما این امکان را میدهد که یک برنامه اصولی برای خرجکرد پول خود ایجاد کنید.
در این نوشته قصد داریم به ترتیب ذکر شده زیر مواردی را در مورد بودجه بندی بیان کنیم:
- چرا بودجه بندی کنیم؟
- چگونه بودجه بندی کنیم؟
- تعیین میزان درآمد
- تعیین میزان هزینهها
- دسته بندی هزینههای ثابت و متغیر
- تناسب هزینه و درآمد
- تعیین هدف مشخص
- کلام آخر
چرا بودجه بندی کنیم؟
شاید اولین مزیت بودجه بندی صحیح این باشد که همیشه پول کافی برای خرید چیزهایی که نیاز دارید را در اختیار خواهید داشت. پیروی از یک برنامه بودجه شما را از بدهی دور نگه میدارد یا اگر در مدیریت مالی چیست؟ حال حاضر بدهکار هستید به شما کمک میکند تا از بدهی خود خلاص شوید.
مزیت دیگر بودجه بندی این است که به شما این امکان را میدهد تا پیش بینی کنید که چقدر میتوانید برای چیزهای مهمی مانند تعطیلات، خرید خانه یا وسیله نقلیه ، یک حساب پس انداز اضطراری یا دوران بازنشستگی خود پس انداز کنید. همچنین برای اهداف مالی بلندمدت مانند شروع کسب و کار خود، خرید یک سرمایه گذاری یا ملک تفریحی ناگزیر هستید بودجه بندی را یاد بگیرید.
چگونه بودجه بندی کنیم؟
1- تعیین میزان درآمد
در تعیین بودجه بندی ، شناسایی میزان متوسط درآمد ماهانه شما اهمیت زیادی دارد. دستمزد نهایی شما درآمد خالص نامیده میشود و این رقمی است که باید هنگام بودجه بندی از آن استفاده کنید. اگر مهارتی یا استعدادی دارید، ممکن است بتوانید از آن به میزان درآمد خود بیافزایید. همچنین اگر به هر دلیلی شغل خود را از دست بدهید، داشتن منبع درآمد اضافی نیز میتواند مفید باشد.
2- تعیین میزان هزینهها
بعد از اینکه میزان درآمد خود را تعیین کردید ، قدم بعدی در ایجاد بودجه بندی ردیابی هزینههای ثابت خودتان در یک بازه زمانی معین (مثلا یک ماهه ) است. در این ردیابی باید مشخص کنیم چه هزینههایی داریم و کدامشان در اولویت بالاتری قرار دارند. ردیابی هزینهها به این دلیل مهم است که بدانید در چه مواردی بیشترین هزینهها را پرداخت میکنید.
در زیر مثالهایی که ممکن است در لیست هزینهها وجود داشته باشند را آورده ایم:
- پرداخت وام
- اجاره بها
- حمل و نقل
- پرداخت بیمه خودرو
- مواد غذایی
- خدمات رفاهی
- تفریح و سرگرمی
- ورزش
- کمک به خیریه
- مسافرت
- اینترنت و شارژ
- پوشاک
- آموزش
- هزینه درمانی
ابتدا با فهرست کردن تمام هزینههای ثابت خود شروع کنید. برای مثال هزینههای غذا و نوشیدنی ، اجاره یا رهن، قبوض آب و برق یا هزینه بنزین معمولا هزینههای ثابت ما را تشکیل میدهند. معمولا بعید است که بتوانیم این موارد را کاهش دهیم، اما دانستن اینکه چقدر از درآمد ماهانه شما را میگیرند میتواند مفید باشد.
3- هزینههای ثابت و متغیر را تعیین کنید
در مرحله قبلی کل هزینهها را مشخص کردیم . حال باید آنها را به دو دسته ثابت و متغیر تقسیم کنیم. هزینههای ثابت، هزینههایی هستند که اجباری هستند و هر ماه باید به همان میزان پرداخت شوند. مواردی مثل اجاره خانه، وام مسکن یا اقساط دیگر معمولا ثابت هستند. اما هزینههای متغیر هزینههایی هستند که ماه به ماه تغییر میکنند. مانند موارد زیر:
- مواد غذایی
- حل و نقل
- سرگرمی و تفریح
- غذای بیرون (رستوران و …)
- هدیه دادن به دیگران
حال که هزینههای ثابت و متغیر ما مشخص شد ، نوبت این است که به هرکدام هزینه مشخصی اختصاص بدهیم. در دسته هزینههای ثابت طبیعتا به اندازه هزینه مورد نیاز آن بودجه اختصاص میدهیم. در مورد هزینههای متغیر میتوانیم به حسابهای چند ماه گذشته خود نگاه کنیم و یک عدد به صورت تخمینی برای آن در نظر بگیریم.
باید دقت داشته باشیم در اختصاص بودجه به هزینههای متغیر یک سقف (حداکثر) معین در نظر داشته باشیم.
4-تناسب درآمد و هزینه
حالا وقت آن است که مشخص کنیم که چقدر درآمد داریم و چقدر هزینه میکنیم. اگر درآمد شما از هزینههایتان بیشتر باشد، شروع خوبی دارید. یعنی مقداری پول اضاف میآورید. این پول اضافی به این معنی است که شما میتوانید بودجه خود را برای مواردی مانند پسانداز یا بیمه عمر یا حتی پرداخت بدهیهای قبلی به کار ببرید.
اگر هزینههای شما بیشتر از درآمد شما باید، به این معنی است که شما بیش از اندازه خرج میکنید و باید تغییراتی را اعمال کنید و در بودجه بندی آن را اصلاح کنید. در این موارد باید سعی کنید در هزینههای متغیر نقاطی را پیدا کنید که بتوانید آنها را کاهش دهید. مثلا غذای کمتر یا لغو عضویت در باشگاه ورزشی و جایگزین کردن آن با ورزشهای خانگی.
5- تعیین هدف مشخص
در هر کاری و فعالیتی باید هدف مشخصی داشته باشیم. قبل از شروع به بررسی اطلاعاتی که ردیابی کرده ایم، باید فهرستی از تمام اهداف مالی که میخواهیم در کوتاه مدت و بلندمدت به آنها برسیم تهیه کنیم. دستیابی به اهداف کوتاه مدت نباید بیش از یک سال طول بکشد. برای مثال تامین هزینه خرید خودرو یا هزینه رفتن به یک سفر بین المللی نمونههایی از اهداف مالی کوتاه مدت هستند.
رسیدن به اهداف بلندمدت، مانند پسانداز برای بازنشستگی یا بیمه عمر، ممکن است سالها طول بکشد. به یاد داشته باشید، شناسایی اولویتها و اهداف قبل از شروع برنامه ریزی بودجه اهمیت زیادی دارد.
کلام آخر:
در این متن در مورد چرایی و چگونگی بودجه بندی مواردی را باهم مرور کردیم. یکی از مزیتهای بودجه بندی این است که میزان آگاهی خود از درآمد و هزینه را بالا ببریم. این آگاهی به این معنی است که شما به هزینههایتان سر و سامان دادهاید و همچنین برای هزینههای خاص و روز مبادا پسانداز کافی دارید.
استفاده از یک اپلیکیشن مدیریت مالی شخصی میتواند در آگاهی از هزینههای ثابت و متغیر به شما کمک زیادی کند که نمونه ای از این اپلیکیشنها از لینکهای زیر در دسترس است:
ممنونیم که تا پایان این نوشته همراه ما بودید. خواهشمندیم نظرات خود را در مورد بودجه بندی و چالشهای آن با ما در میان بگذارید.
مدیر مالی موفق باید چه ویژگیهایی داشته باشد؟
اگر تصمیم دارید در آینده یک مدیر مالی شوید باید به این نکته توجه نمایید که در آینده مسئولیت بسیار سنگینی را به عهده خواهید گرفت. یک مدیر مالی در یک شرکت، مسئول بسیار از تصمیم گیری های مالی شرکت است. این فرد است که با تهیه گزارشات مالی مناسب و کاربردی و همچنین دانش و تجربه در زمینه ریسک های مالی می تواند به پیشبرد اهداف شرکت کمک کند. در ادامه قصد داریم مهمترین ویژگی های یک مدیر مالی مورد بررسی قرار دهیم.
• داشتن علم و دانش مناسب با فعالیت مالی
یک مدیر مالی باید به فرایندهای دقیق مالی آشنا باشد. این فرد باید تسلط کافی روی استانداردهای حسابداری، قوانین کار، قوانین مالیات و … داشته باشد. مدیر مالی باید دانش کافی نسبت به تمام قوانین مورد نیاز در کار را داشته باشد تا در زمان نیاز بتواند تصمیماتی قانونی اتخاذ نماید. همانطور که می دانید مهمترین وظیفه یک مدیر کنترل زمان بحرانی در یک شرکت است. از این رو اگر مشکل مالی برای شرکت به وجود آمد این مدیر مالی است که با توجه به دانش خود در زمینه قوانین حسابداری، از پس حل مشکل بر می آید. البته هستند مدیرانی که برای حل این مشکلات مشاوران حقوقی استخدام می نمایند.
• داشتن تجربه و مهارت در زمینه انواع حسابداری
نا گفته بدیهی است که به هر میزان دانش داشته باشید تجربه می تواند به شکل دیگری شما را در حل مشکلات کمک کند. یک مدیر مالی باید تجربه حضور در بحران ها را داشته باشد. بحران هایی که اگر درست مدیریت نشوند ممکن است شرکت را ورشکست نماید، با تجربه یک مدیر مالی می تواند به یک فرصت تبدیل شده و درآمد زا نیز شوند. پس بهتر است با کار کردن به عنوان حسابدار تجربه کافی در زمینه مدیریت مالی را به دست بیاورید.
• یک مدیر مالی همیشه در حال فراگیری است
امروزه علم در همه زمینه ها در حال پیشرفت است. در علم حسابداری نیز استراتژی ها مالی روز به روز درحال تغییر و بهینه شدن هستند. یک مدیر مالی باید با ظهور هر استراتژی جدید مالی باید آن را بیاموزد و در صورت کاربردی آن را در شرکت پیاده نماید. یه این شکل شرکت یک قدم از دیگر شرکت ها جلوتر خواهد بود.
• تعیین اهداف بلند مدت و کوتاه مدت
بعد از انتخاب مدیر مالی، این فرد باید با مشورت گرفتن از مدیر عامل اهداف بلند مدت و کوتاه مدت شرکت را تبیین می نمایند. این به مدیر مالی کمک می کند بتواند آینده را پیش بینی نموده برای آن برنامه ریزی نماید. تعیین اهداف عملی خط مشی شرکت را تعیین خواهد نمود.
• داشتن روابط عمومی بالا
مدیر مالی در بسیاری از جلسات عقد قرارداد شرکت می کند، در بسیاری از جلسات مشترک در شرکت ها حضور دارد پس یک مدیر مالی خوش برخورد و مبادی آداب می تواند در جلسات موفقیت بیشتری به دست آورد. علاوه بر این گروه مالی کار سختی در شرکت به عهده دارندد آنها باید روزانه فعالیت های بسیار زیاد و در عین حال خسته کننده ای را انجام دهند. مدیر مالی خوش اخلاق و خوش برخورد می تواند گروه را بهتر مدیریت نماید و انگیزه کار را به آنها بدهد. از همه این ها مهمتر یک مدیر مالی با روابط عمومی خوب همیشه با مدیران مالی شرکت های موفق دیگر در تعامل است. این به شرکت و مدیر مالی کمک می کند از تغییرات و اتفاقات جدید رخ داده زودتر از دیگران آگاه شود.
• دقت به جزئیات
تفاوت یک مدیر مالی با حسابداران در دقت به جزئیات مدیر مشخص می شود. مدیر مالی در طول روز با اعداد و ارقام سر و کار دارد. در صورتی که دقت کافی نداشته باشد و یک عدد جابجا شود شاید هفته ها نیاز باشد تا این مشکل ریشه یابی شود.
• اطلاع کافی از دانش روز دنیا
در گذشته حسابداری بیشتر روی کاغذ انجام می شد اما امروزه این امر کاملا مکانیزه شده است. مدیر مالی باید بتواند با تکنولوژی های روز دنیا اعم از نرم افزارهای هوشمند حسابداری، سخت افزارهای به روز مورد نیاز کار کند تا بتواند بدون هیچ مشکلی روند انجام امور را تسریع نماید.
• مدیر مالی باید مدیر و مدبر باشد
مدیریت یک واحد و مدیریت قسمت مالی یک شرکت نیاز به یک فرد مدیر و مدبر دارد. فردی که بتواند به راحتی روی کار افراد و زیر مجموعه خود نظارت داشته باشد، به راحتی سخنرانی کند و از کار گروه خود و تصمیمات شخص خود دفاع نماید.
• داشتن مهارت حل مشکلات
همیشه کارها طبق روال پیش نمی رود، البته مشخص است که اگر هر کاری در زمان مقتضی انجام شود بحران ها نیز کمتر خواهند شد. اما گاه نیاز است که یک تصمیم ریسکی اتخاذ شود و یا تصمیمی که در گذشته گرفته شده است شرکت را دچار مشکلاتی کرده است، در این زمان یک مدیر مالی موفق می تواند تصمیماتی اتخاذ نماید که مشکلات را حل نموده و ثبات را به شرکت بازگرداند.
• داشتن آینده نگری
یک مدیر مالی باید توانایی این را داشته باشد که چند ماه آینده شرکت را پیش بینی نماید و برای آینده برنامه ای مدون داشته باشد. این کار اصولا با به حداقل رساندن بدهی ها، پس انداز مقداری از درآمد ها و … انجام پذیر است.
وظایف مدیر مالی
حال که با ویژگی های یک مدیر مالی آشنا شده اید باید به وظیفه یک مدیر مالی اشاره داشته باشیم. یک مدیر مالی چه فعالیت هایی را در طول روز باید انجام دهد؟ و یا مدیر مالی مسئول چه کارهایی در شرکت است؟ در ادامه به پاسخ این سوالات می رسید. البته لازم به ذکر است که شرح وظایف مدیر مالی بسته به ابعاد شرکت و نوع شرکت متفاوت است. ما در اینجا به وظایف مشترک مدیران مالی در شرکت ها اشاره خواهیم نمود.
• تهیه گزارشات و صورت های مالی
مدیر مالی در شرکت های مختلف باید گزارشات دقیق و کاربردی را برای ارائه به مدیران شرکت و یا مراجع قانونی آماده نماید. مراجعی مانند اداره مالیات، بیمه، حسابرسان و … سالیانه نیاز به صورت مالی دارند که باید توسط حسابداران و زیر نظر مدیر مالی انجام شود.
• تسلط به قانون و جوابگویی به مشکلات قانونی شرکت
همانطور که قبلا گفته شد یک مدیر مالی باید به قوانین مربوط به شرکت ها و استانداردهای حسابداری آشنایی داشته باشد تا بتواند در مواقع بحرانی توانایی استفاده از قوانین و همچنین پاسخگویی به مشکلات و ابهامات را داشته باشد. دفاع از حقوق مالی یک شرکت می تواند رسیدن به اهداف شرکت را آسان تر نماید.
• نظارت بر جزئیات مالی شرکت
این کار جهت بهبود عملکرد حسابداران و همچنین نظارت بر قانونی بودن آنها انجام می شود. اگر در ابتدا قانونی بودن فعالیت های شرکت بررسی شود در آینده مشکلات حقوقی گریبان گیر شرکت نخواهد شد.
• نظارت بر کار واحد حسابداری
مدیر مالی سرپرست حسابداران است. این افراد باید در طول روز سندهای حسابداری را ثبت نمایند، گزارشات مورد نیاز مدیر را آماده نمایند و هر کدام مسئولیتی که بر عهده گرفته اند را انجام دهند. نظارت بر فعالیت های روزانه حسابداران از اصلی ترین مسئولیت های مدیر مالی است. با نظارت بر کار حسابدارن گزارشات سالانه به درستی و در زمان مقرر آماده ارائه خواهند شد.
• یافتن راه های برای کاهش هزینه ها و افزایش درآمدها
از مهمترین وظایف یک مدیر مالی این است که برای شرکت درآمد بیشتری کسب نماید. این از طریق افزایش سرمایه گذاری ها، تغییر روند کاری شرکت، کاهش هزینه ها و … ممکن است.
• تحلیل بازار
یک مدیر مالی باید روزانه بازار و نیازهای آن را بررسی نماید تا اگر امکان گسترش فعالیت های شرکت وجود داشته باشد با سرمایه گذاری در آن، درآمد شرکت را افزایش داده و سود مناسبی را نصیب شرکت نماید.
• دادن مشاوره به مدیریت اصلی شرکت
مدیر مالی باید مشاور مدیر عامل در زمینه امور مالی باشد. این فرد باید به مدیر عامل کمک کند که تصمیمات مالی درستی اتخاذ نماید.
• اتخاذ تصمیمات سرمایه گذاری و تامین مالی درست
مدیر مالی باید درآمد به دست آمده را بین دارایی های فیزیکی شرکت و دارایی های مالی شرکت به صورت بهینه تقسیم نماید تا بازده بیشتری به دست بیاورد. در ضمن بودجه بندی و تامین مالی شرکت نیز بسته به تصمیمات درست مدیر مالی دارد. یک مدیر مالی باید این توانایی را داشته باشد که بین ریسک و بازده آن تعادل ایجاد نماید.
• شناسایی نرم افزار مناسب و تهیه آن
یک مدیر مالی باید برای انجام فعالیت های خود یک نرم افزار مناسب با شرکت را انتخاب نماید. نرم افزاری که توانایی پشتیبانی از قعالیت های شرکت را داشته باشد. به عبارتی برای نوع شرکت طراحی شده باشد و بتواند گزارشات مورد نیاز مدیر مالی را در اختیار او قرار دهد.
شرکت حسابداری آگاه حساب به عنوان نماینده رسمی نرم افزار حسابداری سپیدار این امکان را برای مدیران مالی فراهم آورده است که از امکانات نرم افزار سپیدار اطلاع یابند. نرم افزار سپیدار برای شرکت های کوچک و متوسط طراحی شده است. انواع شرکت های اعم از شرکت های بازرگانی، تولیدی، خدماتی پیمانکاری می توانند از قابلیت های این نرم فزار استفاده نمایند. از این رو در صورت نیاز به داشتن اطلاعات بیشتر می توانید با مشاوران ما تماس حاصل نمایید و از مشاوره دقیق و کابردی آنها استفاده کنید.
آشنایی با گزارشگری مالی
صورت های مالی هسته ی اولیه منابع اطلاعات مالی را تشکیل می دهد و تقریبا حسابداران مسئول تهیه و ارائه این صورت ها هستند. صورت های مالی اساسی مواردی مثل ترازنامه، صورت سود و زیان، صورت گردش وجوه نقد و یادداشت های توضیحی را در برمیگیرد. تجزیه و تحلیل این صورت ها به مدیران یاری میرساند.
وجود اطلاعات مالی شفاف و قابل مقایسه یکی از ارکان مهم تصمیم گیری آگاهانه بوده و در رشد و توسعه ی اقتصادی اثرگذار است. اگر چه اطلاعات مالی از منابع مختلف قابل مدیریت مالی چیست؟ استخراج است اما در حال حاضر صورت های مالی هسته ی اولیه منابع اطلاعات مالی را تشکیل می دهد و تقریبا حسابداران مسئول تهیه و ارائه این صورت ها هستند. صورت های مالی اساسی مواردی مثل ترازنامه، صورت سود و زیان، صورت گردش وجوه نقد و یادداشت های توضیحی را در برمیگیرد. تجزیه و تحلیل این صورت ها به مدیران در بررسی وضع مالی گذشته حال و آینده شرکت خود یاری میرساند.
موارد بالا اکثر اطلاعات مورد نیاز را در برمیگیرد اما جزئیات عملکرد مالی را می توان از سایر بخش های گزارش سالانه استخراج کرد. این گزارش های مالی شامل مواردی مانند یادداشت های توضیحی همراه صورت های مالی ، گزارش تحلیلی هیئت مدیره و گزارش حسابرس می شود. یادداشت های توضیحی اطلاعاتی تکمیلی در مورد ریز دارایی های ثابت و جدول خرید یا فروش آنها، روش حسابداری محاسبه استهلاک دارایی ها، رویه های حسابداری ، ریز تعهدات و دیون شرکت است. گزارش مدیریت شامل روندهای مالی شرکت، رویدادهای مهم موثر بر شرکت، طرح های توسعه ای آتی شرکت، رویدادهای موثر بر نقدینگی شرکت و غیره است. گزارش حسابرس اظهار نظر حسابرس مستقل شرکت را درباره منصفانه بودن صورت های مالی شرکت نشان میدهد.
از آنجا که صورت های مالی حسابرسی شده در حال حاضر مهمترین منبع ارائه اطلاعات مالی هستند کیفیت آنها از اهمیت به سزایی برخوردار است. فرآیند حسابرسی و کیفیت عملیات حسابرسی که توسط موسسات حسابرسی انجام می شود یکی از روشهای ارتقای کیفیت اطلاعات مالی است. گزارشگری مالی فرآیند گزارش اطلاعات حسابداری یک بنگاه اقتصادی به استفاده کنندگان آن است.
براساس نظر هیئت استاندارهای حسابداری مالی، گزارشگری مالی به تهیه و ارائه صورت های مالی محدود نمی شود بلکه روشهای ارائه و تفسیر اطلاعات را که به طور مستقیم یا غیر مستقیم با اطلاعات مالی سروکار دارد را نیز در برمیگیرد. در نتیجه صورت های مالی تنها بخشی از گزارشگری مالی است. شفافیت بازار سرمایه وابستگی نزدیکی به گزارشگری مالی شرکت های پذیرفته شده در بورس دارد.
اهداف گزارشگری مالی
هدف از ارائه گزارشگری مالی پاسخگویی به نیازها و خواسته های اطلاعاتی استفاده کنندگان برون سازمانی است. هدف اصلی گزارشگری مالی بیان آثار اقتصادی رویدادهای مالی بر وضعیت و عملکرد واحد تجاری برای کمک به اشخاص خارجی است. براساس نظر هیئت تدوین استانداردهای حسابداری ، گزارشگری مالی نه تنها شامل صورت های مالی بلکه در برگیرنده ابزارها یا روش های اطلاع رسانی است و این ابزارها به صورت مستقیم یا غیر مستقیم با اطلاعاتی سروکار دارند که به وسیله حسابداری ارائه می شود. یعنی اطلاعاتی درباره منابع شرکت، دارایی ها، بدهی ها، سود و غیره.
کمیته تدوین استانداردهای حسابداری ایران در مفاهیم نظری گزارشگری مالی بیان می کند که اتخاذ تصمیمات اقتصادی توسط استفاده کنندگان صورت های مالی مستلزم ارزیابی توان واحد تجاری جهت ایجاد وجه نقد و قطعیت آن است. ارزیابی توان ایجاد وجه نقد از طریق تمرکز بر وضعیت مالی، عملکرد مالی و جریان های نقد واحد تجاری و استفاده از آن در پیش بینی جریان های نقد مورد انتظار و سنجش انعطاف پذیری مالی، تسهیل می گردد.
عواملی که بر بهبود گزارشگری مالی موثر است
استفاده از فناوری اطلاعات در حسابداری
ما در دوره ای بسر می بریم که روند تغییرات در حوزه فناوری اطلاعات و تکنولوژی رشد چشمگیری داشته است بنابراین گزارشگری مالی باید همراستای سایر حوزه ها حرکت کرده به نیازهای استفاده کنندگان پاسخ دهد. در این راستا به ارتقای استفاده از فناوری های جدید در حوزه حسابداری ، امکان دسترسی به داده های الکترونیکی و گرد آوری اطلاعات مورد نیاز با انعطاف بالا نیاز است.
تفکیک گزارشگری مالی خطوط تولید
گزارشگری خطوط تولید و محصولات بهتر است به صورت جداگانه باشد. در کارخانجاتی که خطوط تولید جداگانه ای دارند گزارشگری جداگانه برای هر محصول می تواند به ارتقای کیفیت اطلاعات کمک شایانی کند.
ارائه اطلاعات در خصوص آینده مالی شرکت
بهتر است اطلاعاتی در مورد آینده مالی و چشم انداز آتی شرکت تهیه شود چون اغلب استفاده کنندگان از گزارشهای مالی برای پیش بینی وضعیت مالی آینده شرکت استفاده می کنند در حالی که گزارش های مالی بر مبنای رویدادهای مالی گذشته نوشته می شود در نتیجه بهتر است بخشی از گزارشات مالی به پیش بینی آینده اقتصادی کسب و کار بپردازد.
فواصل زمانی کوتاه در ارائه گزارشات مالی
بهتر است اطلاعات در دوره های زمانی کوتاه تری ارائه شود. در حال حاضر گزارشگری مالی در فواصل 3 ماهه و به صورت فصلی ارائه می شود و اگر در طی این دوره تغییرات با اهمیتی در صورت های مالی رخ دهند مدیران در بهترین حالت 3 ماه بعد متوجه آن خواهند شد در حالی که با توجه به امکان دسترسی به فناوری اطلاعات در دوره کنونی می توان اطلاعات را با سرعت و دوره زمانی کوتاه تری به استفاده کنندگان انتقال داد.
استفاده از جداول و نمودارها در ارائه گزارشات مالی
همچنین برای پرهیز از ارائه صورت های مالی آشفته و مبهم بهتر است اطلاعات به صورت نمودارها و جداول قابل فهم رائه شود تا بتوان در زمان کوتاه تری اطلاعات مورد نیاز خود را دریافت.
عملکرد موسسات حسابرسی
موسسات حسابداری نیز می توانند در ارتقای کیفیت صورت های مالی تاثیر گذار باشند. از آنجایی که عملکرد موسسات حسابداری بر اساس صحت و شفافیت گزارش های مالی که به آنها ارائه می شود تعیین می شود بهتر است حسابرسان برای ارتقای کیفیت کار خود و جلوگیری از قضاوت نادرست مدیران را ترغیب کنند اطلاعات با کیفیت تری به آنان ارائه دهند.
روش های کاهش تقلب در گزارشات مالی
زمانی که صورت های مالی دارای تحریفی با اهمیت باشد به طوریکه عناصر تشکیل دهنده آن صورت مالی مبین واقعیت نباشد گفته می شود تقلب صورت گرفته است. محققان علم حسابداری راههایی برای جلوگیری از تقلب در صورت های مالی ارائه کرده اند. مثلا حسابرسان می توانند از طریق توجه بیشتر به مبادلات داخلی احتمال موفقیت در کشف تقلب را افزایش دهند. گاهی مدیران در ارائه گزارشات مالی نادرست دخیل می باشند که این روند در نهایت به ضرر مدیر تمام می شود. البته مدیران معمولا به حفظ شهرت و اعتبار خود اهمیت زیادی میدهند در نتیجه هیچ گاه نباید منافع کوتاه مدت را فدای منافع بلند مدت و حسن شهرت خود کنند.
گزارشگری مالی و استانداردهای حسابداری
حسابداری به عنوان حرفه ای که وظیفه اطلاع رسانی بی طرفانه دارد نقش به سزایی در ارتقای کیفیت اطلاعات گزارشگری مالی دارد به این منظور استانداردهایی برای حسابداری تعیین شده است. اصول حسابداری بر خلاف اصول علوم طبیعی که از قوانین بر گرفته از طبیعت منتج شده اند و معمولا بر اساس مشاهده، استقرا و تجربه ی قابل تکرار و سنجش حاصل شده اند؛ عموما بر گرفته از قواعد و رویه هایی است که مورد پذیرش جامعه حسابداران حرفه ای است. استانداردهای حسابداری با هدف ارتقای کیفیت اطلاعات حسابداری تدوین می شوند که گزارشگری مالی یکی از موارد آن است.
امروزه صورت های مالی ما براساس استانداردهای حسابداری ملی تهیه می شود این در حالی است که در عرصه بین المللی و در سطح سیاست های کلان خارجی در زمینه سرمایه گذاری یا شرکت در بورس های بین المللی و یا دریافت وام از بانک های خارجی با استانداردهای ملی موجود قادر به انجام مبادلات در سطح بین المللی نیستیم. در واقع از نظر ماهیتی، استانداردهای ملی ما با استانداردهای بین المللی تفاوت زیادی ندارد اما به دلیل تعدیل در برخی موارد آن از استانداردهای بین المللی فاصله گرفتیم.
مدیریت مالی خانواده چیست ؟
مدیریت مالی خانواده ، فرایند بودجه بندی ، هزینه ، صرفه جویی ، پس انداز و سرمایه گذاری پولی است که شما باید به دست آورید. و مدیریت پول بخش مهمی از آن است.
اگر در حال حاضر کمتر از درآمد خود هزینه می کنید ، یک برنامه پس انداز به شما کمک می کند مقداری از پول باقی مانده خود را برای هزینه های غیر منتظره ، اضطراری و اهداف بلند مدت کنار بگذارید. شما می توانید به عنوان یک خانواده در کنار هم فکر کنید که چگونه می توانید پس انداز کنید.
چگونه خانواده خود را اداره می کنید؟
برخی استراتژی ها وجود دارد که می تواند به خانواده ها کمک کند. بعنوان مثال :
اولویت های اعضای خانواده را تعیین کنید.
برای پرداختیها از قبل برنامه ریزی انجام دهید. (بودجه بندی)
برنامه های تفریحی بعد از محل کار و بعد از کلاسها (دانشگاه) را محدود کنید.
چند نکته برای مدیریت بهتر زندگی
با تشکیل خانواده هر یک از اعضای خانواده بایستی برای بهتر شدن زندگی تلاش نمایند و سعی کنند که پس از انجام کارهای روزانه و مشغله های شغلی و درسی ساعاتی را با هم سپری نمایند .
تفکیک وظایف و مسئولیت های هر یک از اعضای خانواده چه در محیط خانه و چه در خارج از آن ، موضوعی است که به متعادل کردن خانواده کمک می کند و همه اعضای خانواده می توانند فرصت در کنار یکدیگر را تجربه کرده و راجع به برنامه های مالی و زندگی ، بیشتر صحبت نمایند .
- نگرش تان برای پول را مشخص کنید ، هر شخصی نسبت به پول درک مشخصی دارد . عادات و نگرش هر یک از اعضای خانواده برای پول بایستیمشخص و روشن شود و این جز با گفتگو و بررسی امکان پذیر نیست .
- روش هزینه کردن را در اولویت قرار دهید : آنچه مسلم است باید کمتر از درآمد خود یا خانواده هزینه کنید برای این کار ، باید با اعضای خانواده خود بنشینید تا در مورد نیازهای خانواده (آنچه لازم است) در مقابل خواسته ها (آنچه مورد نظر است) گفتگو کنید و نتایج حاصله را یادداشت نمائید.
- پیگیری و کاهش هزینه ها : بهترین روش کنترل هزینه هاست . با ثبت و یادداشت نمودن هزینه ها در یک دوره زمانی ( هفته یا ماه ) میتوانید هزینه های خانواده را بررسی و سعی نمائید که هزینه های اضافی را برای دوره بعدی حذف نمائید . و راه هایی برای کاهش هزینه ها پیدا کنید.
- از ایجاد بدهی خودداری کنید در کشور ما کارت های اعتباری به مفهوم واقعی وجود ندارد ولی یکی از نمونه های کارت های اعتباری در کشور ما قرض از دیگران است. به هیچ وجه این کار را انجام ندهید . قرض از دیگران همانند کارت های اعتباری هستند که شما را همیشه مقروض و بدهکار می کند . سعی نمائید به اندازه درآمد و بلکه کمتر از آن هزینه کنید . برای این کار خریدهای خود را بررسی ، اولویت بندی نمائید . موارد غیر ضروری را حذف ، موارد بی اهمیت را به تعویق انداخته تا در زمان مقتضی اقدام نمائید . برای خود جدولی از نیازها تهیه و براساس آن اولویت بندی هایتان را تنظیم کنید. بعد از این کار احساس بهتری خواهید داشت.
- برای خود اعتبار خوب بسازید : استفاده از برخی امکانات و خدمات همانند قبوض موبایل ، خدمات اینترنت ، برق، آب، شارژ ساختمان و . و پرداخت صورتحساب به موقع آنها در زمان تعیین شده ، شما را در افراد خوش حساب طبقه بندی می کند و شما میتوانید با این کار علاوه بر پرداخت استفاده از امکانات خود ( قطع نشده آنها بدلیل بدهی ) جزو افراد خوش حساب قرار گرفته و کسب اعتبار نمایئد به یاد داشته باشید در اینگونه استفاده از خدمات صرفه جویی را مد نظر قرار دهید که ناچار به پرداخت هزینه های زیاد نشوید.
- استفاده از کارتهای بانکی و ایجاد حسابهای کوتاه مدت با سود های روز شمار به شما این امکان را میدهد که علاوه بر کسب اعتبار و دریافت سود ، دیگر نگران سرقت پول خود نباشید . بعلاوه میتوانید با استفاده از خدمات آنلاین بانک صورتحسابهای خود را پرداخت و از رفت و آمدهای اضافی به بانک خوداری نمائید
همه باید بدانند که چگونه پول را مدیریت کنند. یادگیری مهارتهای مدیریت مالی خوب می تواند به شما و زندگی شما کمک کند زندگی شادتر و با ثبات تری داشته باشند.