بازده سرمایه گذاری

در نظر داشته باشید که در بازاری همچون بورس شما باید از تمام دانش، تجهیزات و تحلیل‌ها استفاده کنید. یعنی یک سهام را با ابزار مختلف و از جوانب متفاوت بسنجید.

اولویت‌بندی سرمایه‌گذاری در بخش کشاورزی استان فارس بر اساس بازده سرمایه

نهادهای مالی و اعتباری از جمله بانک کشاورزی با محدودیت منابع سرمایه ­ای مواجه ‏اند و از این‏رو، برای حفظ توان مالی خود در راستای حمایت پایدار از تولیدات کشاورزی و تخصیص بهینه منابع مالی، باید بر اساس بازده سرمایه، فعالیت ­ها را اولویت­ بندی کنند. در همین راستا، مطالعه حاضر با هدف تحلیل بازده سرمایه در تولید محصولات کشاورزی مختلف استان فارس انجام گرفت. بدین منظور، تابع تولید برای محصولات منتخب زیربخش­های زراعت، باغبانی و دام به­ طور مجزا و مشتمل بر سرمایه فیزیکی و انسانی با استفاده از داده ­های پنل دوره 93-1384 برآورد شد. یافته های مطالعه نشان داد که در مورد تمامی محصولات منتخب، سرمایه فیزیکی دارای بالاترین نقش در تولید است؛ اما از نظر بازده سرمایه، میان محصولات تفاوت وجود دارد. به ‏طور نسبی، بازده سرمایه فیزیکی در تولید محصولات باغی و دامی بالاتر از محصولات زراعی ارزیابی شد. این بازدهی برای محصولات زراعی اغلب در دامنه 8/0-45/0 در نوسان بوده، در حالی که برای محصولات دامی این دامنه 9/0-5/0 و برای اغلب محصولات باغی بالاتر از 7/0 است. افزون بر تفکیک سرمایه فیزیکی و انسانی، استفاده از شاخص اقلیمی دی ‏مارتن به‏ عنوان متغیر کنترل، نوآوری مطالعه حاضر در برآورد معادلات است. بر این اساس، نوعی از تقسیم ­بندی جغرافیایی نیز قابل استنباط است، بدین معنی که به اعتبار ضریب شاخص اقلیمی، مناطق دارای بارندگی بیشتر و به­ طور تلویحی، مناطق شمالی و غربی استان از موقعیت بهتری در تولید بازده سرمایه گذاری برخوردارند، که می­توان در توزیع منابع اعتباری تولید بدان توجه داشت. پیشنهاد می ­شود که بر اساس بازده سرمایه، از میان محصولات دامی به گوشت قرمز و از میان محصولات باغی به مرکبات، گردو، هلو، سیب، پسته و زردآلو اولویت بالاتری داده شود، در حالی که در مورد محصولات زراعی، به‏طور مشخص، اولویت با سرمایه گذاری روی ماشین ­آلات است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Prioritizing the Investments in Agriculture Sector of Fars Province in Iran Based on Capital Returns

نویسندگان [English]

• Sh. Shajari 1
• Z. Farajzadeh 2

1 Faculty Member of Economic Affairs Office, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran

Financial and credit institutions including agricultural banks encounter limited resources. So, to keep their financial ability to support agricultural production sustainably as well as to allocate the financial resources optimally, they should prioritize the activities based on their capital returns. In this regard, this study aimed at analyzing the capital returns of the selected agricultural products in Fars province of Iran. For this purpose, an individual production function comprising both physical and human capitals was estimated for all selected products including agronomical, horticultural and livestock products using panel data of 2005-2014. The findings showed that for all activities, the physical capital had the most contribution to production; however, this contribution varied among the products significantly. Comparatively, the capital returns for horticulture and livestock activities tended to بازده سرمایه گذاری be higher. The returns ranged from 0.45 to 0.8 for agronomical products while the corresponding ranges were 0.5-0.9 and higher than 0.7 for livestock and horticultural products, respectively. In addition to the physical and human capitals, as an innovative and control variable, De Martonne climatic index was used in estimated equations. This allowed an assessment of the geographical implications, indicating that regions with higher precipitation, possibly northern and western regions, had better condition to grow output, deserving to be taken into consideration in allocating the credit resources. Based on the capital returns, among the livestock products, red meat might be prioritized while among the horticultural products, citrus, walnuts, peach, apple, pistachios and apricot would be preferred over others. As for agronomical activities, investment priority belongs to machineries.

تاثیر میزان کیفیت گزارش مالی در بازده سرمایه گذاری شرکت: مدارک موجود در بازار سهام تونس

تئوری حسابداری اثباتی (واتس و زیمرمن، 1978)این قانون مالی را درنظر میگیرد که گزارش دهی مالی دو بعد دارد: و آن علامت دهی بازار و نظارت بر رفتار و کارهای مدیریتی است. از طریق علامت دهی و نظارت مدیریتی، کیفیت گزارش مالی بهتر خواهد شد و اختصاص منابع کارآمد در پیامدهای اقتصادی تاثیر بسیاری دارد و باعث این میشود که نتایج سرمایه گذاری در شرکت ها بهبود یابد. در این مقاله، تاثیرات میزان کیفیت گزارش مالی بر کارایی سرمایه گذاری شرکت ها بررسی میکنیم. ملاک ما 25 شرکت ثبت شده در بازار تونس برای دوره های مالی 1997- 2013 است. نتایج، برخی از ویژگی های اطلاعات مالی در این شرکت ها را تایید میکند. برای مثال اطمینان و هموارسازی باعث افزایش ناکارآمدی در سرمایه گذاری میشود در حالی که دیگران محافظه کاری و مربوط بودن را عامل ناکاری آمدی ذکر میکنند که هیچ تاثیری بر تصمیمات سرمایه گذاری ندارد. ما این نتایج را به طور عمده به خصوصیات اطراف محیط زیست تونس، مانند ساختار شرکت و موقعیت آن و ارزش های فرهنگی و برخی ویژگی های سیستم حاکمیت شرکتی اختصاص میدهیم.

بررسی ها اخیر در حسابداری، نقش میزان کیفیت گزارش مالی را در زمینه بهره کارایی سرمایه گذاری شرکت ها را بررسی میکند (FRQ) که یک بازار کامل و ایده آل است که در آن اطلاعات نامتقارن میان مدیران و سرمایه گذاران خارجی وجود ندارد. سرمایه گذاران شرکت ها میتوانند به صورت دلخواه در پروژه های سودآور سرمایه گذاری کنند.( مثلا NPV مثبت ) و از سرمایه گذاری در موارد بیهوده دوری کنند. با این حال اگر اطلاعات نامتقارن در شرکت ها وجود داشته باشد شرکت ها ممکن است در پروژه های سودآور با موانع تامین مالی مواجه شوند و و مشکلاتی را در سرمایه گذاری های کمتر از واقع ایجاد کند. (Myers and Majluf, 1984; Fazzari et al; 1998). مسئله دیگر این است که اگر حتی مدیران، منابع مالی را در پروژه ها اختصاص دهند و مشکلی مالی وجود نداشته باشد ممکن است به منظور بیشتر کردن درآمد شخصی خود پروژه هایی با NPV منفی را نیز انتخاب کنند. (Jensen 1986; Stein, 2003; Hope and Thomas 2008). و باعث کاهش کیفیت اطلاعات حسابداری شوند، عدم تقارن میان شرکت ها و سرمایه گذاران خارجی و حل مشکلات شرکت ها در میان مدیران و سهام داران باعث میشود که FRQ کارایی سرمایه گذاری شرکت ها را افزایش دهد. ( Biddle، هیلاری 2006؛ بیدل و همکاران 2009؛ احمد و دولمن 2011؛ بوشمن وهمکاران2011 ؛ چن و همکاران 2011؛ زو و همکاران 2012،). به گفته بوشمن و اسمیت (2011، 2003) استفاده از اطلاعات حسابداری با کیفیت بالا باعث میشود که سرمایه گذاری شرکت ها از طریق دو کانال انجام شود از سوی دیگر وقتی که نا متقارن بودن اطلاعات بین شرکت ها و تامین کننده های مالی کاهش یابد باعث کمک به جذب سرمایه گذران میشود و در نتیجه باعث کاهش هزینه های سرمایه شرکت و کاهش مشکلات سرمایه گذاری کمتر از واقع درشرکت ها میشود. از سوی دیگر کیفیت بهتر گزارش مالی باعث از بین بردن انگیزه مدیران برای سرمایه گذاری در شرکت ها میشود و هیئت مدیره اطلاعات دقیق تری را نگه میدارد و توانایی آنها را در نظارت بر فعالیت های مدیران از جمله فعالیت های مربوط به تصمیم به سرمایه گذاری را افزایش میدهد. ( احمد و دلمن2007 ). در مقاله که ما میخوانیم در مورد رابطه بین سرمایه گذاران FRQ و سرمایه گذاری شر کت ها و بازده آن در سهام بازار تونس را بررسی میکنیم انتخاب ما به دلایل مختلف باعث تحریک شدن ما میشود اول اینکه باعث افزایش روابط با گولاتورهای ( تنطیم کننده) بازار تونس در رابطه با کیفیت گزارش مالی میشود و ما را به پیامدهای اقتصادی FRQ علاقمند میکند. اتخاذ سیستم حسابداری جدید در تونس در سال 1997 در شرکت ها به منظور انتشار صورتهای مالی اعمال شد که مطابق با چهار ویژگی کیفیت اطلاعات مالی است که این چهار ویژگی ؛ قابلیت اطمینان، مربوط بودن، قابل فهم بودن و مقایسه، است برای افزایش اعتبارصورتهای مالی آنها در نزد کاربران مختلف قرار میدهیم. در عین حال باید آگاه باشیم که سرمایه گذاری سنگ بنای برای ایجاد ارزش در اقتصاد، و تدوین استاندارد در قالب سیستم حسابداری است(1997)، هدف از اظهارات مالی " ارئه اطلاعات مفید برای تصمیم گیری در مورد سرمایه گذاری، و اعتبار و تصمیمات مشابه است. این نشان میدهد که شخصی که علاقمند به پاسخ به موضوع گزارش مالی در بازار تونس است با پیامد های اقتصادی مرتبط است. دوم بیشترین تحقیقیاتی که قبلا صورت گرفته برروی ارتباط بین FRQ و بازده سرمایه گذاری شرکت ها در بازار توسعه یافته است در حالی که در بازار که تازه ظهور کرده مطالعات در این زمینه بیشتر از بازارهای توسعه یافته است مشکلات نمایندگی و اطلاعات نامتقارن در بازار های تازه ظهور بیشتر است که عمدتا ناشی از کم بودن حفاظت از سرمایه گذار و تنظیم سیاست افشای ضعیف است.با توجه به آماری که از بازار های سالم S&P در سال 2005 منتشرشد میزان سطح حمایت قانونی از سرمایه گذاران در بازار تونس کمتر از سایر کشورها منطقه MENA ( ترکیه، اردن، مصر، لبنان) و کشورهای نوظهور دیگر مانند چین است. که این باعث میشود ما پیشنهاد FRQ را بدهیم که ممکن است تاثیر بیشتری در کاهش اطلاعات نامتقارن و مشکلات سازمان و بهبود رفتار سرمایه گذاران شرکت های تونس داشته باشد و توجه به مشکلاتی که در بازار تونس است مشکلاتی مانند پایین بودن سطح افشای اطلاعات به صورت داوطلبانه، نظارت ضعیف توسط تحلیل گران سیاسی و پوشش کمتر از طریق رسانه های مالی حتی در صورت وجود کیفیت کم اطلاعات گزارش مالی که نقش مهمی در بهبود کارایی شرکت ها دارد. وضعیت سرمایه گذاری به علت نبود منابع جایگزین و یا رقابتی است که این اطلاعات حسابدار باعث میشود که بر روی تصمیم گیری سرمایه گذاران و هیئت مدیره نقش مهمی داشته باشد. مطالعات و بررسی های چن وهمکارانش در سال (2011) بر اساس نمونه های از کشور های نوظهور بود نمونه ما برای بررسی در زمینه شرکت ها با نمونه چن و همکارانش متفاوت است آنها از نمونه های شرکت های خصوصی در بازار نو ظهور استفاده کردند در حالی که ما نمونه های شرکت های دولتی را تجزیه و تحلیل میکنیم با توجه به اینکه FRQ در شرکت های دولتی بالاتر از خصوصی است.( بال و شیمواومور 2005 ؛ Burgstahler et al., 2006) و مقررات گزارش دهی مربوط به امور مالی شرکت های خصوصی در سطح کشور با شرکت های دولتی متفاوت است دوم اینکه مطالعات ما در زمینه شرکت ها نسبت به مطالعات چن وهمکارانش در سال 2011 به علت سیستم قانونی متفاوت است (قانون متفاوتی تنظیم شده است). در واقع سیستم تونس در سطح بالاتری از استاندارد های قانونی که برخلاف عادت های حقوقی فرانسه قرار دارد با توجه به اینکه فرانسه مدتهاست که استعمار کرده است و دارای سرمایه کم وبازار توسعه نیافته است و اجرای FRQ و حمایت سرمایه گذاران در سطح پایین تر است در حالی که چن و همکارانش نمونه های از شرکت ها را به عنوان سیستم قانونی مشترک معرفی می کنند. به نظر میرسد که نتیجه مطالعات ما درهم و غیر قابل حل است همچنین ویژگی های خاصی از FRQ را نشان میدهد که ناکارآمدی سرمایه گذاری را افزایش میدهد ویژگی های مانند( کیفیت تعهدات و هموارسازی درآمد) در حالی که برخی دیگر از ویژگی ها تاثیر قابل توجهی در حرکت سرمایه گذاری شرکت ها ندارد مانند(حسابداری محافظه کارانه و اندازه مقدار خرید یا رابطه). ما چنین نتایجی را به جزئیات در محیط تونس اختصاص میدهیم یعنی خصوصیات سیستم شرکتی تونس و شرکت ها و ناکارآمدی بازار را مشخص کردن که ما به موضوع ادبیات حسابداری از طریق دو روش کمک میکنیم. اول اینکه علامت دهی ها و نظارت بر اطلاعات حسابداری در موضوع تونس و ویژگی های محیطی آن نقش مهمی دارد. دوم اینکه ما به گسترش و رشد ادبیات حسابداری کمک میکنیم و در مورد اثرات واقعی FRQ که یک موضوع متداول است تحقیق میکنیم که همین م.ضوع تعداد زیادی از محققان را جذب کرده است. ( فرانسیس و همکاران بازده سرمایه گذاری 2005؛ بیدل و هیلاری 2006؛ بیدل و همکاران 2009؛ احمد و دولمن 2011؛ بوشمن و اسمیت 2011؛ و. ). ادامه مقاله به شرح زیر تدوین شده است اول اینکه ما ادبیات حسابداری و ارتباط FRQ را با بازده سرمایه گذاری شرکت ها و همچنین فرضیه های توسعه خود را بررسی میکنیم (بخش 2) دوم اینکه ما داده ها و طراحی های خود توصیف میکنیم (بخش 3) و سپس در مورد نتایج بحث میکنیم (بخش 4) و برخی از محدودیت ها و دیدگاه های تحقیق در آینده را ارائه میدهم که در آخر مقاله ما را به پایان میرساند.(بخش 5).

چکیده انگلیسی

Positive Accounting Theory (Watts and Zimmerman, 1978) stipulates that financial reporting has two dimensions: market signaling and monitoring managerial behaviors. Through these signaling and stewardship means, a better financial reporting quality would have significant economic consequences in terms of efficient resources allocation, which results in improving firms’ investment decision. In this paper, we examine the impact of financial reporting quality on corporate investment efficiency. Our sample is based on 25 Tunisian listed companies for the period 1997–2013. The findings confirm that some characteristics of the financial information, namely, reliability and smoothness, appear to increase the investment inefficiency, while others, i.e., conservatism and relevance, seem have no significant effect on investment decisions. We attribute such results mainly to the contextual specificities of the Tunisian environment, such as, the institutional bodies and settings, the cultural values and some characteristics of the corporate governance system.

نرخ بازدهی معادل ماه یا نرخ معادل بانکی چیست؟

پیشتر در توضیح YTM یا نرخ موثر سرمایه گذاری سالانه گفتیم که هر فرصت سرمایه گذاری با فرض امکان سرمایه گذاری مجدد جریانات نقدی در همان موضوع سرمایه‌گذاری، ایجاد بازدهی موثر می‌نماید که در ادبیات سال شده به آن YTM گفته می‌شود. برای توضیح بیشتر از معنی YTM یک مثال دیگر ارائه می‌نمائیم. فرض کنید که یک فرصت سرمایه‌گذاری یک میلیاردی در سپرده بانکی یا اوراق بهادار با درآمد ثابت دارید که دارای نرخ بازدهی 20 درصد سالانه است که در سررسیدهای ماهانه سود را به حساب شما واریز می‌کند. شما مجدد این سود را در مقاطع ماهانه در همان سپرده یا همان اوراق بادرآمد ثابت سرمایه‌گذاری می‌کنید. در نتیجه این سرمایه‌گذاری سود سرمایه‌گذاری موثر شده برای شما حاصل خواهد شد. در این مثال شما در ماه اول مبلغ 16.666.667 ریال سود خواهد کرد:

این مبلغ را در ابتدای ماه دوم به سپرده خود اضافه می‌کنید و در نتیجه ارزش سپرده شما در ابتدای ماه دوم 1.016.666.667 ریال خواهد بود در نتیجه سود شما در پایان ماه دوم برابر است با :

به طور مشابه این مبلغ را در سپرده قبلی سرمایه گذاری خواهد نمود و در ابتدای ماه سوم مبلغ کل سپرده برابر با 1.033.611.111 خواهد بود. با ادامه این روند مبلغ نهایی ارزش سرمایه‌گذاری برابر با 1.219.391.085 خواهد شد. پس در نتیجه در یک سال سود موثر سرمایه‌گذاری در یک فرصت سرمایه‌گذاری با بازده سالانه 20 درصد و پرداخت سود در مقاطع ماهانه برابر است با:

پس به عبارت دیگر YTM این فرصت سرمایه‌گذاری 21.94 درصد است. بدون محاسبه ریالی و حسابداری به شکل فوق، محاسبه YTM این فرصت سرمایه‌گذاری شدنی است. مطابق با توضیحات مقاله YTM ، محاسبه نرخ موثر سرمایه‌گذاری یک فرصت سرمایه‌گذاری 20 درصد سالانه با مقاطع پرداخت ماهانه به صورت زیر است:

که دقیقا برابر با مبلغ محاسبه شده قبل است.

در بالا مفهموم YTM را مرور کردیم. در ادامه به هدف اصلی مقاله یعنی رسیدن به ادبیات مشترک با بازار بانکی می‌پردازیم. زمانی که به بانک مراجعه می‌کنید و نسبت به افتتاح یک حساب بانکی اقدام می‌نمائید، انتظار دارید در هر ماه یک دوازدهم مبلغ سود سپرده به حساب شما واریز شود. درک شما از یک سپرده 18 درصد این است که معادل ریالی یک دوازدهم سود سالانه 18 درصد به حساب واریز می شود و شما بر حسب آن برای خود برنامه ریزی می‌کنید. حال با یک فرصت سرمایه‌گذاری روبرو می‌شوید که شرایط پرداخت سود آن متفاوت با سپرده بانکی است. یا مانند اسناد خزانه در سررسید اوراق اصل ارزش اوراق به حساب شما واریز می شود و سود شما تفاوت این مبلغ و مبلغ خرید اوراق است و یا مانند سایر صکوک و اوراق با درآمد ثابت دارای کوپن در مقاطع مختلف ماهانه، فصلی و . به حساب شما واریز خواهد شد. هدف اصلی پیدا کردن نرخی است که بتوان آن را با نرخ سپرده های بانکی مقایسه کرد و قدرت تصمیم گیری شما در زمان سرمایه‌گذاری افزایش یابد. برای محاسبه نرخ معادل بانکی یا نرخ معادل ماهانه سرمایه‌گذاری باید محاسباتی برعکس نسبت به YTM را انجام دهیم. منطق اصلی محاسبات از اینجا می‌آید که ما یک بازده سرمایه‌گذاری طی دوره ای مشخص را داریم. این نرخ هم می‌تواند YTM باشد و یا یک بازده ساده در طی یک مدت زمان مشخص. نحوه محاسبه باید بر این منطق استوار باشد: " چه فرصت سرمایه‌گذاری موثر ماهانه ای مرا به این نرخ (YTM یا نرخ ساده) می‌رساند". پس ما به عبارت دیگر به دنبال یک فرصت سرمایه‌گذاری ماهانه هستیم که نرخی برابر نرخ مدنظر ما داشته باشد و مجهول نرخ ساده سالانه آن فرصت سرمایه‌گذاری است. برای واضح شدن موضوع از مثال اول مقاله استفاده می‌کنیم. فرض کنید شخصی به شما می‌گوید که من یک اوراق بادرآمدثابت خریده ام که در مقاطع سه ماهه سود تقسیم می‌کند و با محاسبات من به YTM 21.94% رسیده ام. سوال من این است که نرخ معادل بانکی این سرمایه‌گذاری چقدر است؟

ما در مثال اولیه با محاسبه نرخ موثر یک سپرده 20 درصد به نرخ 21.94% درصد رسیده ایم. پس در جواب این سوال باید بگوئیم: " اوراق خریداری شما معادل 20 درصد بانکی است".

پس کافی است در محاسبه برعکس مثال فوق عمل کنیم. در سوال مجهول نرخ معادل است پس داریم:

پس در نتیجه برای تبدیل YTM به نرخ معادل بانکی به فرمول زیر خواهیم رسید:

درصورتی که بخواهیم معادل بانکی یک بازده ساده سرمایه‌گذاری را حساب کنیم، حتما نیاز به تبدیل به YTM و استخراج نرخ از آن نیست. می توان در این حالت مدت زمان نیاز به موثر شدن فرصت سرمایه‌گذاری را به صورت ماهانه در نظر گرفت و محاسبه را انجام داد. برای مثال اگر اسناد خزانه‌ای داریم که نرخ بازده ساده آن در مدت دو سال برابر 50 درصد است، باید دنبال مجهولی بگردیم که طی 24 ماه موثر خواهد شد و ما را به بازده 50 درصد می‌رساند. در اینصورت خواهیم داشت:

در نتیجه نرخ معادل بانکی سرمایه‌گذاری در این اوراق برابر 20.45 درصد است. یعنی سرمایه‌گذاری در این اوراق مشابه سپرده بانکی داشته با سود 20.45 سالانه است. در نتیجه فرمول کلی برابر است با:

برا مثال فرض کنید یک اسناد خزانه با سررسید 420 روزه با قیمت 700.000 ریال خریداری شده است. نرخ بازده ساده این اوراق تا سررسید برابر است با :

از طرف دیگر 520 روز معادل 17.1 ماه است در نتیجه نرخ معادل بانکی این اوراق برابر است با:

با توجه به توضیحات فوق می‌توان نرخ معادل بانکی را جایگزین YTM یا نرخ موثر سال شده قرارداد. این نوع نگرش امکان مقایسه هم زمان فرصت های سرمایه‌گذاری در بازار بدهی و نرخ های بانکی را فراهم می‌کند و کار را برای تصمیم‌گیری راحتتر می‌نماید. برای دریافت اطلاعات نرخ معادل بانکی تمام اوراق موجود در بازار سرمایه با شرکت پردازش اطلاعات آوید تماس بگیرید.

فرمول محاسبه بازده سهام، محاسبه بازده سرمایه گذاری در بورس

فرمول محاسبه بازده سهام می‌تواند در استراتژی هر سرمایه گذاری تأثیر بگذارد. همه ما مقداری پول به عنوان سرمایه کنار گذاشته‌ایم. کم و زیادش مهم نیست، مهم این است که بتوانیم بازده خوبی به دست بیاوریم یعنی در مدت مشخصی مقدار قابل توجهی سود به دست آورده و از این طریق سرمایه خود را افزایش دهیم.

مسلماً پیش از وارد شدن به هر سهامی باید به خوبی آن را بررسی کرده و با نحوه محاسبه بازده سهام آشنا باشیم تا با اطمینان بیشتر سرمایه گذاری انجام دهیم. از طرف دیگر سنجیدن جوانب تنها پیش از خرید سهام کارایی ندارد. یعنی اینگونه نیست که سهام را خریداری کنیم و کاری به حساب و کتابش نداشته باشیم. پس از خرید و سرمایه گذاری در هر سهم باید ببینیم که آیا توانسته‌ایم بازده خوبی از آن دریافت کنیم یا خیر. در این مقاله انواع فرمول کارامد در زمینه محاسبه بازده سهام را به شما معرفی خواهیم کرد.

بازده سهام

بازده سهام یا (Stock returns) به معنای میزان سود و تغییرات قیمتی یک سهام است که البته تغییرات قیمت حاصل افزایش سرمایه و سود سهمی در فرمول محاسبه بازده سهام به حساب نمی‌آیند. عددی که به دست می‌آید به صورت درصدی است و از روی آن می‌توانید تصمیمات مهمی در ارتباط با سهام مورد نظر را اتخاذ کنید. بنابراین بازده سودی است که به صورت مستقیم از محل سرمایه گذاری به دست می‌آورید و یا سودی است که از تغییرات قیمت ناشی می‌شود. وقتی از بازده صحبت می‌کنیم منظورمان همان بازده مثبت سهام است. در همین راستا برای آشنایی با میزان بازده واقعی بورس می توانید مقاله مربوطه را مطالعه نمایید.

ما باید حساب و کتاب پول و سرمایه‌مان دستمان باشد. باید بدانیم که چقدر پول سرمایه گذاری کرده‌ایم، چقدر هزینه پرداخته‌ایم و در این بین چه میزان سود نصیبمان شده است. البته اینکه همه این اتفاقات در چه بازه زمانی اتفاق می افتد نیز بسیار با اهمیت است. اطلاع داشتن از بازده سهامی که در آن سرمایه گذاری کرده‌ایم و سایر اتفاقات همچون تاثیر سهام شناور در میزان قیمت می‌تواند به عنوان یک ابزار محرکه و بازده سرمایه گذاری انگیزشی کمک کننده باشد.

از طرف دیگر سرمایه گذار متوجه می‌شود که آیا در نقطه مناسبی سرمایه گذاری کرده است یا خیر؟ و اگر نه، می‌تواند به فکر سرمایه گذاری‌های جایگزین در سهام پربازده‌تر باشد. لازم به ذکر است که از فرمول محاسبه بازده سهام صرفاً برای بررسی سهامی که خریداری کرده‌اید نباید استفاده کنید. اگر سهامی را مد نظر دارید در یک بازه زمانی قیمت خرید و فروش و میزان سود نقدی تعلق گرفته به آن را محاسبه کنید و اگر عددی که به دست آمد نشان دهنده بازده مناسبی بود پس می‌توانید برای ورود به آن سهم خود را آماده کنید.

در نظر داشته باشید که در بازاری همچون بازده سرمایه گذاری بورس شما باید از تمام دانش، تجهیزات و تحلیل‌ها استفاده کنید. یعنی یک سهام را با ابزار مختلف و از جوانب متفاوت بسنجید.

به هر حال اگر قرار است در بورس سرمایه گذاری کنید پس از دریافت کد بورسی باید بدانید این سرمایه گذاری چقدر برایتان سود داشته است؟ اگر این عدد، رقم کم و پایینی ست نشان دهنده این است که یک جای کار و یا شاید چندین جای کار می‌لنگد، جدا از اینکه گاهی بازار سرمایه با رکود و افت و خیز مواجه می‌شود. گاهی عدم کسب سود مناسب به علت عملکرد نادرست ما در بورس است. یا سهام خوبی انتخاب نمی‌کنیم و یا گاهی شناسایی سهام مستعد رشد انجام می‌شود اما در زمان مناسب وارد نشده و یا از آن خارج می‌شویم. تمام این مسائل در کاهش سود ما و حتی گاهی ضرر و زیانی که می‌بینیم تأثیر گذار است.

انواع فرمول محاسبه بازده سرمایه گذاری در بورس

محاسبه بازده سرمایه گذاری در بورس و یا فرمول محاسبه بازده سهام یکی از روش‌هایی است که افق‌های پیش رویمان را روشن می‌کند و به دو نوع تقسیم می‌شود.

• بازده قیمتی
• بازده نقدی

بازده قیمتی : این بازده به تفاوت قیمت خرید و فروش یک سهام یا دارایی اطلاق می‌شود. فرمول محاسبه بازده قیمتی به این صورت است.

بازده نقدی: سود نقدی است که به صورت دوره‌ای به دست سرمایه گذار می‌رسد. فرض کنید شما سرمایه خود را به خرید یک مغازه اختصاص داده‌اید. اگر مغازه را اجاره دهید، اجاره بهایی که ماهیانه دریافت می‌کنید در واقع همان بازده نقدی سرمایه گذاری شماست. در مورد سهام همان سود نقدی که سالیانه دریافت می‌کنید بازده نقدی محسوب می‌شود.. فرمول این نوع از بازده نقدی به صورت زیر است

فرمول محاسبه بازده سهام نیز به این طریق محاسبه می‌شود

منظور از (P1) قیمت فروش

منظور از (P0) قیمت خرید

منظور از (D) جریان نقد است.

فرض کنید که شما سهامی را از یک شرکت دارویی به مبلغ 5000 ریال خریداری کرده‌اید (P0). پس از گذشت 6 ماه سهام خود را به قیمت 7200 ریال به فروش می‌رسانید (P1). شما شانس حضور در مجمع عادی سهام شرکت دارویی را داشته و به هر سهم مبلغ 1300 ریال نیز سود نقدی تعلق گرفته است (D). با جایگزین کردن اعداد در فرمول بازده سهام که در بالا به آن اشاره شد. به بازده کل سهام دست پیدا خواهید کرد. مطالعه مقاله "بهترین سرمایه گذاری با 10 میلیون" میتواند مفید باشد.

روش‌ها و فرمول‌های کاربردی دیگر

روش سود بر قیمت

این روش خیلی کاربردی نیست زیرا بازده ناشی از تغییرات قیمت در آن محاسبه نمی‌شود و تنها بازده سهامدار برای یک دوره معین اندازه گیری می‌شود.

ke=e/p

ke: بازده هر سهم

e: سود سالیانه هر سهم

P: قیمت خرید سهم

روش پیش بینی سود نقدی

در این مدل فرض بر این گذاشته می‌شود که سهامدار قرار نیست سهام خود را به فروش برساند و هیچ معامله‌ای در کار نخواهد بود. بنابراین تغییرات قیمت محاسبه نمی‌شود. تنها چیزی که به حساب می‌آید سود حاصل از نگهداری سهام است که همان سود نقدی می‌باشد. این روش بیشتر برای سهامدارانی که سهام را با اهداف بلند مدت خریداری می‌کنند جوابگو خواهد بود.

Ke: نرخ بازده مورد انتظار سهامدار

Dt: سود نقدی مورد انتظار در پایان سال

.P: قیمت سهم در ابتدای دوره

روش بازده کل

بازده کل شامل تمام مزایایی است که در طول سال شامل سهام می‌شود همانند، سود نقدی، تغییرات قیمتی، بازده ناشی از سهام حق تقدم و بازده حاصل از اعطای سهام جایزه.

فرمول محاسبه بازده سهام با روش‌های مختلف و با استفاده از پارامترهای متفاوتی محاسبه خواهد شد و شما این اختیار را دارید با توجه به استراتژی سرمایه گذاری خود از هر یک از این روش‌ها که صلاح می‌بینید استفاده کنید.

فرمول محاسبه بازده سهام یکی از روش‌هایی است که سرمایه گذاران بازار بورس از آن برای سنجش میزان بازدهی که یک سهم برایشان داشته استفاده می‌کنند. برای این کار از فرمول‌های مختلفی استفاده می‌شود که شما با توجه به نوع سرمایه گذاری و سبکی که در پیش گرفته‌اید می‌توانید از آن‌ها استفاده کنید.

بازده سودی است که به صورت مستقیم از سرمایه گذاری و یا از طریق تغییرات قیمتی به دست می‌آورید. این کلمه کاملاً بار مثبت دارد. هر سهمی که شما خریداری می‌کنید در یک قیمت خاصی خریداری و در یک قیمت و زمان خاصی به فروش می‌رسانید.

علاوه بر این اگر به میزانی سهامداری کنید که در مجمع عادی هم شرکت داشته باشید سهامتان مشمول دریافت سود نقدی نیز خواهد بود و همه این‌ها بازدهی است که آن سهام خاص برایتان به همراه داشته است. علاوه بر این سهام جایزه و حتی سهام حق تقدم هم در زمره بازده سهام به حساب خواهند آمد.

بازده سرمایه گذاری (ROI) چیست و مزایا و معایب آن چیست؟ نحوه محاسبه نرخ بازده سرمایه گذاری

معمولاً استارتاپ‌ها از سرمایه گذار فرشته ، سرمایه گذار ریسک پذیر و روش سرمایه گذاری RBF برای جذب سرمایه استفاده می‌کنند. در این اوضاع اقتصادی کشور، سرمایه گذاری کاری پر ریسک است و اکثر سرمایه‌داران ترجیح می‌دهند جایی سرمایه گذاری کنند که کمترین میزان ریسک و بیش‌ترین سوددهی را داشته باشد. برای اطمینان از این موضوع از مفهومی به نام بازده سرمایه گذاری استفاده می‌شود. نرخ بازگشت سرمایه گذاری مشخص کننده این است که سرمایه گذاری در یک پروژه چه میزان از سرمایه را به سرمایه گذار بازمی‌گرداند.

یکی از دغدغه‌های مهم اقتصاد ایران در این روزها، کمبود حمایت مالی از ایده‌های خوب کارآفرینی است. کارآفرینان اظهار می‌کنند که حمایت کافی از آن‌ها صورت نمی‌گیرد و متخصصین کارآفرینی نیز بر این موضوع تاکید دارند.

در این مقاله و در راستای ارائه اخبار فناوری، اخبار کسب‌ و کار و اخبار استارتاپی، مفهوم بازده سرمایه گذاری، مزایا و معایب آن و نحوه محاسبه آن توضیح داده می‌شوند.

تعریف نرخ بازده سرمایه گذاری

نرخ بازده سرمایه گذاری (Return Of Investment) مشخص کننده کارایی و اثربخش بودن یک سرمایه گذاری است. نام‌های دیگر آن نرخ بازگشت سرمایه و بازده سرمایه است. برای مقایسه چند نمونه سرمایه گذاری هم می‌توان از نرخ بازده سرمایه استفاده کرد.

ROI به علت سادگی و کارا بودن یک معیار محبوب است که می‌توان از آن برای اندازه‌گیری سودآوری یک سرمایه گذاری استفاده کرد. فرقی نمی‌کند که سرمایه‌گذاری در سهام باشد یا روی قسمتی از یک پروژه. ROI در صنعت تبلیغات و برای محاسبه اثرگذار بودن یک تبلیغ هم کاربرد دارد. محاسبه ROI پیچیده نیست و در طیف گسترده‌ای از کاربردهای آن ساده است. مثبت بودن این نرخ یعنی اینکه سرمایه گذاری در این بخش ارزشمند است و نرخ بازده‌سرمایه گذاری منفی، به معنی ضرر خالص است.

فرمول محاسبه نرخ بازده سرمایه گذاری با استفاده از درآمد سرمایه گذاری

نرخ بازگشت سرمایه، نسبت سود یک سرمایه گذاری به هزینه آن را اندازه‌گیری می‌کند و فرمول آن به شرح زیر است:

نرخ بازده سرمایه گذاری = (عواید حاصل از سرمایه گذاری – هزینه سرمایه گذاری) تقسیم بر هزینه سرمایه گذاری

در این فرمول عواید حاصل از سرمایه گذاری همان درآمدهای حاصل از فروش سرمایه است. یعنی اینکه سرمایه گذاری در یک پروژه چه میزان درآمد برای سرمایه گذار داشته است. حاصل فرمول بالا به صورت درصد به دست می‌آید و می‌توان آن را در چند پروژه مقایسه کرد.

به عنوان مثال اگر استارتاپی در سال ۹۷ با سرمایه اولیه ۱۰۰ میلیون تومان تاسیس شده باشد و در پایان سال با محاسبه هزینه‌ها و مخارج انجام شده مشخص شود عایدی شرکت ۱۸۰ میلیون تومان بوده است که ۳۰ میلیون آن صرف هزینه‌های کسب‌وکار مانند حقوق و دستمزد و اجاره‌بها و بیمه شده است و ۱۵۰ میلیون تومان سود بوده است؛ بر اساس فرمول نرخ بازده سرمایه گذاری میزان نرخ بازگشت سرمایه گذاری ۵/۱ است و با ضرب این عدد در ۱۰۰ حاصل به صورت درصد بیان می‌شود.

یا اگر فردی در سال ۹۸ یک میلیارد سرمایه خود را در شرکتی سرمایه گذاری کرده باشد و در پایان سال سود خالص فرد یک میلیارد و دویست تومان شود؛ نرخ بازگشت سرمایه از فرمول بالا ۲/۱ به دست می‌آید.

با مقایسه این دو مثال می‌توان فهمید که برخلاف اینکه رقم سود حاصل از سرمایه گذاری در مثال دوم بیشتر بوده است اما با توجه به نرخ بازگشت سرمایه، سرمایه گذاری در مثال اول بازدهی بیشتری داشته است.

مزایا و معایب نرخ بازده سرمایه گذاری

فرمول بالا در سرمایه گذاری در بخش‌های مختلفی مانند بورس یا استارتاپ‌ها کاربرد دارد. با توجه به مثال‌های گفته شده می‌توان مزایا و معایبی هم برای آن برشمرد.

مزایای نرخ بازده سرمایه

بازده سرمایه در محاسبات مالی کاربرد دارد و می‌توان مزیت‌های مختلفی برای آن برشمرد. بعضی از مهم‌ترین مزایای آن به شرح زیر است:

• بیان نرخ بازده سرمایه به صورت درصدی، امکان مقایسه کردن نرخ‌های مربوط به سرمایه گذاری‌های مختلف را در اختیار سرمایه گذاران قرار می‌دهد.
• استفاده از این فرمول در محاسبه نرخ بازگشت سرمایه بسیار ساده است.
• تحلیل و تفسیر نتایج حاصل از فرمول نرخ بازده سرمایه گذاری ساده است و همین باعث کاربرد فراوان آن شده است.

معایب نرخ بازده سرمایه

• یکی از عیب‌های فرمول نرخ بازده سرمایه‌گذاری ، تعریف نشدن زمان در آن است. با دقت در مثال‌های بالا می‌توان متوجه شد که سرمایه گذاری در دو سال مختلف انجام شده است ولی در فرمول سال و مدت زمان سرمایه گذاری در نظر گرفته نشده است. در فرمول نرخ بازده سرمایه گذاری نمی‌توان تعیین کرد که مدت زمان سرمایه گذاری برای سود حاصل چه مدت بوده است.
• ایراد دیگر در نرخ بازده‌سرمایه گذاری این است که فقط ابعاد مالی سرمایه گذاری در آن در نظر گرفته می‌شود و ابعاد و جنبه‌های کیفی آن بررسی نمی‌شود. مثلاً اگر مدیری قسمتی از سرمایه خود را صرف تغییر ظاهری محیط شرکت یا اهدای هدیه به کارکنان کند؛ باعث تغییر روحیه کارکنان، وفاداری آنان به شرکت و حتی بهبود زندگی آن‌ها می‌شود. بر اساس فرمول بازده سرمایه‌گذاری تاثیر سرمایه گذاری‌های این چنین در نظر گرفته نمی‌شود.

کاربرد نرخ بازده سرمایه گذاری

نرخ بازده سرمایه گذاری برای مقایسه بازدهی چند سرمایه گذاری استفاده می‌شود. این نرخ در تهیه پروپوزال‌ها و طرح‌های تجاری و حتی ارزیابی عملکرد مدیریتی و موفقیت یک مجموعه هم کاربرد دارد.

فرمول نرخ بازده سرمایه فقط بر سود تمرکز ندارد و می‌توان معیار سود را با معیارهای متغیری مانند میزان سهم از بازار جایگزین کرد. فرمول برای بررسی میزان موفقیت در سرمایه گذاری استفاده می‌شود نه فقط میزان سود حاصل از سرمایه گذاری.

تحولات نرخ بازده سرمایه گذاری

در سال‌های اخیر سرمایه گذاران به شکل جدیدی از متریک سرمایه گذاری یا نرخ بازده سرمایه گذاری به نام بازده اجتماعی سرمایه گذاری (SROI) علاقه‌مند شده‌اند. بازده اجتماعی سرمایه گذاری، در اوایل دهه ۲۰۰۰ توسعه یافت و معیارهای اجتماعی و زیست محیطی را در نظر می‌گیرد. به عنوان مثال ممکن است شرکتی متعهد شود آب را در کارخانه خود بازیافت کند و روشنایی خود را با لامپ‌های LED جایگزین کند. این تعهدات هزینه‌ای دارند که روی نرخ بازده‌سرمایه گذاری سنتی تاثیر منفی می‌گذارد اما سود آن برای جامعه و محیط زیست روی SROI تاثیر مثبت می‌گذارد.

با پیشرفت جهان و تغییر اقتصاد، شکل‌های دیگری از نرخ بازگشت سرمایه در آینده توسعه خواهد یافت.

بهتر است در پایان به دو قسمت مختلف بازده‌ سرمایه‌گذاری یعنی بازده کمی و بازده کیفی اشاره شود. بازده کمی همان عایدی یا سود دوره‌ایست که به سرمایه گذار پرداخت می‌شود. منفعت یا زیان سرمایه که به صورت افزایش یا کاهش قیمت دارایی‌ها بیان می‌شود نیز در دسته بازده کمی قرار دارد.

همه مواردی که به اعتبار شرکت مانند امتیازات اجتماعی و موارد دیگر بستگی دارد، بازده کیفی هستند.

سرمایه گذاران می‌توانند با توجه به این نرخ که معیار و نرخی برای محاسبه کارایی و اثربخش بودن سرمایه گذاری است، سرمایه گذاری‌های خود را انجام دهند. می‌توان گفت نرخ بازده‌سرمایه گذاری یکی از معیارهای مهم تصمیم‌گیری در زمینه‌های مالی است. بنابراین بررسی این نرخ یکی از روش‌های جمع‌آوری اطلاعات است.

نرخ بازده سرمایه گذاری بسیار متنوع است و برای سرمایه گذاری‌های مختلف استفاده می‌شود. مدیران از آن برای ارزیابی بازگشت سرمایه‌هایی که سرمایه گذاری کرده‌اند استفاده می‌کنند. سرمایه گذاران از آن برای ارزیابی عملکرد سهام‌شان بهره می‌برند و افراد حقیقی برای ارزیابی نرخ بازگشت دارایی‌هایی مانند خانه از آن استفاده می‌کنند. فقط باید توجه داشت که این فرمول ارزش زمانی پول را در نظر نمی‌گیرد.